فاطمه ثعلبی - موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی شعبه جنوب غرب کشور
محمود نظری - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران
هدیه جعفری - گروه جانوران سمی و تولید پادزهر، موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی شعبه جنوب غرب کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
علی شهریاری - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
آناهیتا رضایی - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

به منظور ارزیابی سمیت زهر عقرب Hottentotta saulcyi علیه کرم ساقه خوار نیشکر (Sesamia nonagrioides)، درصد مرگ و میر لاروها، فعالیت آنزیم های سم زدایی و تغییرات هیستوپاتولوژی بافت های سزمیا مورد بررسی قرار گرفت. سم به لارو ها در پنج دوز مختلف ۱۵/۰، ۳۵/۰، ۵/۰، ۷۵/۰ و ۱ میکروگرم (پانزده لارو به ازای هر دوز) تزریق شد و دوزهای که در طول آزمایش سبب مرگ و میر لاروها شده بودند ثبت شدند. این مطالعه نشان داد که زهر H. saulcyi قادر به ایجاد نشانه های ظاهری بوده که در نهایت منجر به مرگ لارو های مسموم شده گردید. علاوه بر این، این سم به شدت فعالیت گلوتاتیون S-transferases (GST)  را مهار کرد. داده های این آزمایش نشانگر وجود رابطه بین فعالیت آنزیم GST و مرگ و میر لارو می باشد، به طوری که غیر فعال شدن این آنزیم توسط زهر عقرب ممکن است مسئول افزایش مرگ و میر لارو باشد. در این مطالعه، آسیب های غشای روده و لوله های مالپیگی با استفاده از روش های هیستوپاتولوژیکی بررسی شد. در اثر مسمومیت، تغییرات هیستوپاتولوژیکی واضحی در تمام لاروهای تزریقی با دوز ۱ میکرولیتر سم مشاهده شد، از جمله تجزیه و بهم خوردن ساختار سلول های غشای روده میانی که با کاهش پیشرونده غشای پریتروفی و ناپدید شدن میکرو ویلی ها همراه بود.  

روده میانی, لوله های مالپیگی, ؛ Glutathione S-transferases؛ Hottentotta saulcyi Sesamia nonagrioides