فاطمه باقری - کارشناس، آزمایشگاه کنترل بیولوژیک آمل، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران
شهرام نعیمی - عضو هیات علمی بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سوروف، مهمترین علف هرز شالیزاری شمال کشور محسوب می‎شود. به منظور شناسایی عوامل قارچی ایجاد کننده لکه برگی در این علف هرز، نمونهبرداری از بوتههای بیمار، در مزارع برنج مازندران انجام شد. قطعات کوچکی از برگهای دارای علائم بیماری از حد فاصل بافت سالم و آلوده تهیه شد. نمونهها پس از ضدعفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم، با آب مقطر سترون شستشو شدند و در ظروف پتری حاوی محیط کشت آب آگار ۲% و یا سیب زمینی دکستروز آگار + سولفات استرپتومایسین کشت گردیدند. سپس، ظروف مذکور در انکوباتور با دمای ۲۵ درجه سلسیوس نگهداری شدند. پرگنههای رشد یافته در اطراف قطعات با روش تک اسپور یا نوک هیف خالص سازی شدند. برای اثبات بیماریزایی قارچها، از دو روش مایهزنی روی برگهای بریده در تشتک پتری و پاشش سوسپانسیون کنیدیهای قارچ روی بوتهها در گلخانه استفاده شد. برای شناسایی مورفولوژیکی جدایههای بیمارگر از کلیدهای شناسایی معتبر استفاده شد. همچنین، برای شناسایی مولکولی، دی.ان.ای ژنومی قارچها جداسازی گردید و ناحیه ITS آنها تکثیر شد. پس از توالییابی این ناحیه نسبت به اخذ رسشمار و ارزیابی همولوژی آن با توالیهای موجود در بانک ژن به کمک ابزار جستجوی BLAST اقدام گردید. در مجموع، با استفاده از صفات مورفولوژیکی و مولکولی، گونههای بیماریزای شناسایی شده ایجاد کننده لکه برگی عبارت بودند از Alternaria alternata،Bipolaris oryzae ، Bipolaris sorokiniana، Curvularia lunata و Rhizoctonia solani.

برنج, سوروف, بیماری, مازندران