بررسی مقدماتی زیست شناسی و تغییرات فصلی جمعیت زنبور برگخوار شلغم (Hym.: Tenthredinidae) Athalia rosae ، روی کلزا در استان کردستان

افزایش جمعیت و طغیان زنبور برگخوار شلغم Athalia rosae (Hym.: Tenthredinidae)در سال ۱۳۸۰، موجب خسارت شدید در تعدادی از مزارع کلزای شهرستان مریوان گردید. در این تحقیق، ویژگی های زیستی و تغییرات جمعیت این آفت، در طی سال های ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ در منطقه مریوان مورد بررسی قرار گرفت. این آفت دارای ۳ نسل در سال می باشد که خسارت عمده به کلزا، توسط لاروهای نسل سوم وارد می شود و حشرات کامل آن در اواخر شهریور ظاهر می شوند. لاروهای نسل اول و دوم آفت عمدتا روی سایر گیاهان خانواده چلیپائیان از جمله علف های هرز و سبزیجات کشت شده در منطقه فعالیت دارند. حشرات کامل نسل اول این زنبور، از اواسط فروردین ظاهر می شوند و بلافاصله جفتگیری و تخمریزی می کنند. حشره ی ماده با استفاده از تخمریز خود پارانشیم برگ را پاره نموده و یک عدد تخم در زیر پارانشیم سطح زیرین برگ و اغلب در قسمت حاشیه ی برگ می گذارد. حداکثر تعداد تخم گذاشته شده در شرایط آزمایشگاهی، ۵۷ عدد و به طور متوسط ۱۴±۲/۲۸ عدد بود. میانگین طول دوره جنینی ۵۹/۰±۱/۵ روز، دوره لاروی ۵۷/۱±۶۵/۱۷ روز، دوره شفیرگی در ماده ها ۲۹/۱±۸/۹ و در نرها ۹۵/۱±۱۲ روز به طول انجامید و دوره زندگی آفت حدود ۳۲ تا ۳۸ روز طول کشید. میانگین طول عمر حشرات ماده ۲۴/۲±۴/۹ روز و در مورد نرها ۴۲/۱±۷/۵ روز بود. نسبت جنسی نر به ماده در طبیعت در سال ۸۳ در حدود ۶۸/۲ :۱ و در سال ۸۴ حدود ۰۳/۳ :۱ تعیین گردید. زمستانگذرانی آفت به صورت لارو سن آخر در داخل لانه گلی و در عمق چند سانتی متری خاک سپری می شود.

Keywords:

Athalia rosae , تغییرات جمعیت , زیست شناسی , کلزا , کردستان