فرناز سیدی صاحباری - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی
محمد محمدی پور - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

این مطالعه از آغاز سال ۱۳۸۳ در مزرعه یونجه هفت ساله رقم همدانی به مدت دو سال انجام شد. مزرعه مورد نظر بطور هفتگی مورد بازدید و نمونه برداری قرار گرفت و مرفولوژی مراحل مختلف رشد و وضعیت مراحل زیستی آفت در شرایط مزرعه مطالعه شد. با انتقال کیست های آفت به آزمایشگاه و پرورش آن ها داخل ظروف محتوی خاک نرم گلدانی، ضمن انجام بررسی های مرفولوژیک، دوره زیستی آفت در شرایط آزمایشگاهی نیز تا حد امکان مورد مطالعه قرار گرفت. زمستانگذرانی آفت در شرایط طبیعی مزرعه بصورت پوره های سن یک بوده و از اواسط زمستان این پوره ها با ترشح پوسته های مخصوص به حالت کیست مبدل می گردند. این حالت تا اواسط مرداد ماه در مزرعه ادامه داشته و ظهور حشرات کامل ماده از نیمه دوم مرداد ماه آغاز شد. این حشرات بدون هیچگونه تغذیه و جفتگیری ضمن ترشح رشته های سفید کرکی تا عمق ۱۵ سانتی متری خاک تخمریزی کرده و کیسه های حاوی تخم خود را در داخل خاک رها می سازند. میانگین تعداد تخم در کیسه های تخم جمع آوری شده از مزرعه ۱۸۰ عدد بدست آمد. تخم ها از ۲۵ شهریور ماه در شرایط طبیعی تفریخ شده و پوره های سن یک آفت ظاهر می شوند. همچنین فعالیت حشرات نر بالدار از دهه دوم شهریور در مزرعه مشاهده شد. این حشرات نیز فاقد علایم تغذیه ای بوده و ۲ الی ۳ روز بعد از ظهور از بین رفتند. مطالعات نشان داد که این آفت یک نسل در سال دارد.

مرفولوژی, چرخه زیستی, شپشک ریشه, یونجه