رضا موحدی - دانشگاه بوعلی سینا همدان
مهرداد پویا - ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

گردشگری روستایی یکی از انواع گردشگری است که تقاضا برای آن در سال های اخیر به شدت افزایش یافته و به عقیده محققان به عنوان سومین فعالیت اقتصادی سودآور در جهان مطرح است؛ چراکه محیط روستا، میراث تاریخی و فرهنگی آن گردشگران زیادی را جذب زندگی روستایی کرده است. از همین رو، پژوهش حاضر به سطح بندی روستاهای هدف گردشگری در استان همدان پرداخته است. استان همدان در مجموع دارای ۲۱ روستای هدف گردشگری است که برای سطح بندی آن ها از روش تمام شماری استفاده شد. بر این اساس تعداد ۲۱ روستای هدف گردشگری استان همدان بر مبنای ۱۰ معیار وضعیت سکونت و طبیعت، سیاسی و اداری، آب، برق و گاز، آموزش، بهداشتی و درمانی، بازرگانی و خدماتی، فرهنگی و ورزشی، مخابرات و ارتباطات، مذهب و در نهایت گردشگری مورد بررسی قرار گرفتند. برای سطح بندی روستاها از تکنیک تاپسیس استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین روستاهای موردمطالعه، روستاهای «علی صدر و اکنلو» از شهرستان کبودرآهنگ، «فارسبان» از شهرستان نهاوند، «جوراب» از شهرستان ملایر، «اشتران و کهنوش» از شهرستان تویسرکان ازنظر نزدیکی به شرایط ایدئال و دارا بودن شاخص های مطلوب گردشگری در اولویت های اول تا ششم قرار گرفتند. با توجه به تعداد و رتبه روستاهای گردشگری هر شهرستان به ترتیب شهرستان تویسرکان، همدان و ملایر درمجموع در خوشه گردشگری اول تا سوم شناسایی شدند. با توجه به اینکه دو شهرستان تویسرکان و همدان در اولویت های اصلی هدف گردشگری قرار گرفتند پیشنهاد می شود محور گردشگری همدان- تویسرکان از طریق جاده گنج نامه به عنوان محور یا خوشه توسعه گردشگری در استان همدان شناسایی و معرفی گردد.

توسعه گردشگری, روستای هدف, همدان, سطح بندی, خوشه بندی