مطالعه ای بر اثر بخشی درمان تئوری انتخاب بر روی مهارت های زندگی، مطالعه موردی: کنترل خشم

امروزه خشونت و پرخاشگری به عنوان یک معضل بزرگ جهانی در نظر گرفته می شود و آثار مخرب روانی و جسمانی آن در سطوح فردی و اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. پرخاشگری عامل انحطاط اخلاقی و سقوط معنوی بسیاری از جوامع، گروه ها و افراد است. جنگ، تجاوز، ترور، تخریب، ضرب و جرح و قتل از مصادیق بارز این جنبه سیاه از طبیعت و رفتار انسان به شمار می آید. با توجه به اینکه ریشه بسیاری از جرایم، نابسامانی ها، انحرافات و حتی جنگ ها را باید در پرخاشگری و خشونت جست و جو کرد، متخصصان برضرورت مطالعه علمی پرخاشگری و خشونت به منظور شناسایی عوامل ایجاد کننده و برانگیزاننده ی آن و همچنین ارائه راهکاراهای پیش گیرانه تاکید کرده اند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش تئوری انتخاب بر ارضای نیازهای اساسی و سطح پرخاشگری دختران مقطع متوسطه دوم شهر همدان بود. روش پژوهش آزمایشی و در قالب یک طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه موردنظر در این پژوهش کلیه ی دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر همدان بود که در سال تحصیلی ۱۳۹۶-۹۷مشغول به تحصیل بودند، نمونه موردنظر شامل ۳۰ دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم بود که به روش نمونه گیری خوشه­ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. و در پایان با روش نمونه گیری تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری(۱۹۹۲)(BPQA) پرسشنامه ۷۰ سوالی نیازهای اساسی گلاسر(NDI) استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل داده­ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره با نرم افزار SPSS-۲۵ استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش تئوری انتخاب بر کاهش پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت و خلا ارضای نیاز به بقا،قدرت،عشق،تفریح ،آزادی دانش آموزان موثر است (۰۵/۰>p). در این پژوهش بیشترین میزان اثربخشی برای خلا ارضا نیاز به آزادی و کمترین اثربخشی برا خلا ارضا نیاز به عشق و تعلق بود. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که آموزش تئوری انتخاب به دانش آموزان دختر می تواند روش مفید و کارآمدی در جهت کاهش ابعاد پرخاشگری و خلا ارضای نیازها در آن ها باشد.

Keywords:

تئوری انتخاب , خشم , ارضای نیازهای اساسی , ابعاد پرخاشگری.