عالم آرا غلامی - استادیار، گروه علوم و فناوری های زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران
مبینا قاسمی - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
فاطمه مطیعی بجارپسی - دانشجوی کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران
محمدرضا باباپور روشن - دانشجوی کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران
سامان روزبه - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
محمدجواد لطفی نودهی - دانشجوی کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران

سرطان سینه یکی از معمول ترین بدخیمی های زنان، در سراسر جهان است. ژن های متعددی مرتبط با سرطان سینه کشف شده است، اما محققان تعداد کمی از آنها را به خوبی شناخته اند. CRISPR، فناوری جدید ویرایش ژنومی می باشد، که به تازگی مورد استفاده قرار گرفته اما در همین مدت کوتاه، کاربرد گسترده ای در زمینه تحقیقات سرطان داشته است. طی تحقیقات ارتباط بین جهش ژن BRCA۱ و TNBC (سرطان سینه سه گانه منفی) روشن شد. بنا به یافته ها، شش ژن CDM مرتبط با سرطان سینه کشف شده است. همچنین مشخص شد که استفاده از CRISPR در بیان نشدن ژن FASN به کاهش تکثیر و متاستاز سلول های سرطانی کمک می کند. علاوه بر ژن ها، پژوهش ها نشان می دهد که کموکاین های متعددی در بروز سرطان سینه نقش دارند. به عنوان مثال CXCL۱۲ در بعضی اندام ها مانند کبد، غدد لنفاوی و ... به میزان بالایی بیان می شود، که نتیجه آن متاستاز آسان سلول های سرطانی به این اندام ها است. همچنین بیان بالای این کموکاین باعث متاستاز و پیش آگهی ضعیف می شود. در این مقاله مروری بر ارتباط ژن های مختلف و سرطان سینه، عوامل دخیل در بروز این سرطان و همچنین درمان بیماری از طریق فناوری CRISPR داشتیم که هرکدام به تفصیل بیان گردیده است.

سرطان سینه، ژن های سرطانی، CRISPR، TNBC