بهزاد آتونی - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آیت الله بروجردی

یکی از مهمترین موضوعاتی که همه ی عرفا و فیلساوفان اشراقی بدان نظر داشته اند ودرباره اش سخن گفته اند، «عشق» است. آنان عشق را جان و اساس عالم می دانند که بواسطه ی آن، همه ی موجودات از ادنی ترین تا اعلی ترین ، در جنبشند و به سویسرمنشاء عشق یعنی، ذات حق تعالی، در حرکت. مولانا جلال الدین بلخی، و ملاصدرایشیرازی ، دو تن از آن عرفا و فیلسوفان اشراقی هستند که در آثار و نوشته هایشان عشق،نقشی محوری و اصلی دارد و نزدیکی دیدگاه هایشان را در این باره به روشنی و آشکارگیمیتوان در مثنوی شریف و کتاب اسفار اربعه دید. «ارزش عشق»، «ساریان عشق در کائنات»، «توجه به عشق مجازی»، «پاکدامنی و عفت در عشق» و ... از جمله ی آن موضوعاتی هستند که مولانا و ملاصدرا با هم، هم رای و هم نظرند و تنها تفاوت دیدگاهآن دو، در این باره است که آیا عشاق مجازی به جسام معشوق تعلق دارد یا به روح او. دراین جستار، بر آن شده ایم، تا پس از ذکر مقدمه ای در باب عشق ، تشابه و تفاوتدیدگاهی مولانا و ملاصدرا را به فراخی باز نماییم و بررسیم.

عشق، مولانا، ملاصدرا، سریان عشق در موجودات