بررسی تاثیر اجرای سیاست های مالیاتی در برخی کشورها (مصر، عربستان، بحرین، کویت، عراق، لبنان و پاکستان) با توجه به چالش های موجود در این زمینه و ارائه راهکارهای برون رفت از آن در ایران

هدف: یکی از موثرترین روبکردها برای کنترل و کاهش مصرف دخانیات. افزایش قیمت محصولات دخانی از طریق وضعمالیات است. نرخ موثر مالیاتی دخانیات در دستورالعمل اجرایی ماده ۶ کنوانسیون کنترل دخانیات. ۷۵ درصد قیمتخرده فروشی تعیین شده است. جدا از میزان» نوع مالیاتی که بر کاهش مصرف موثر است. مالیات های مبتنی بر کمیت وارزش کالاست است. با توجه به فاصله نرخ مالیات بر دخانیات در ایران با میزان تعیین شده در دستورالعمل مذ کور، دراین مقاله، تاثیر اجرای سیاست های مالیاتی در برخی کشورها (مصر، عربستان، بحرین، کویت، عراق، لبنان و پاکستان)،چالش های موجود و ارائه راهکارهای برون رفت از آن در ایران بررسی شده است.روش ها: در این تحقیق, با مطالعه کتابخان های و بررسی سوابق مرتبط. از نتایچ مطالعات انجام شده با مدل کنترلدخانیات سیم اسموک استفاده شده است. سیم اسموک یک مدل شبیه سازی کامپیوتری پویا است که براساس میزانشیوع استعمال دخانیات و وضعیت اجرای سیاست های کاهش تقاضای دخانیات به صورت جداگانه و ترکیبی، وضعیتمرگ و میر مرتبط و را در دوره های زمانی پیش بینی می کند.نتایج: در بین کشورهای مورد مطالعه. بیشترین تاثیر افزایش مالیات ویژه بر کاهش مرگ برای کشورهای پاکستان وایران به ترتیب ۳/۵ و ۱/۹ میلیون نفر محاسبه شده است و در این رابطه مالیات ویژه محصولات دخانی در کشورهایمذ کور باید به ترتیب حدود ‎۲۹ و ‎۶۹ درصد افزایش یابد که موجب خواهد شد مصرف دخانیات در یاکستان تا ۴۰ درصدو در ایران تا حدود ۵۵ درصد کاهش یابد. طبق آخرین پیمایش ملی انجام شده در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۴/۱۳ درصد افرادبالای ۱۸ سال مصرف کننده مواد دخانی بودند. این میزان در مقایسه با آمار مربوطه در مطالعه سال ۱۳۹۰ که ۱۴/۰۹درصد بوده است تا حدودی افزایش بافته است؛ این در حالی است که مصرف روزانه سیگار در دوره مذ کور از ۱۰/۹ به۱۰/۱ درصد کاهش یافته است. این کاهش ناشی از وضع مالیات ویژه سیگار در قانون بودجه سال ۱۳۹۵ بوده است کهمتاسفانه به دلیل عدم وضع این مالیات بر تنباکوی قلیان شاهد افزایش شیوع مصرف آن بوده ایم. نتیجه گیری: پایین بودن میزان مالیات ویژه سیگار و عدم وضع آن برای تنباکوی قلیان، همچنین وضع مالیات کمتربرای تولید داخل در مقایسه با محصولات دخانی با نشان های بین المللی، مهمترین موانع در بی تاثیر شدن سیاستمالیاتی و سایر راهکارهای کاهش مصرف می باشد. بدیهی است در دستیابی به هدف کاهش ۳۰ درصدی مصرف دخانیاتتا سال ۲۰۲۵ ساده سازی و وضع مالیات ویژه دخانیات است.

Keywords:

مالیات ویژه , سیاست های قیمتی , راهکارهای کاهش , مصرف دخانیات