پرویز درویشی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی
رضا موصلی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی

عرفان و تصوف از دیرباز فکر و اندیشه ی طیف گسترده ای از عالمان و صاحبان اندیشه را در طی قرون در سرزمین ها و فرهنگ های گوناگون معطوف به خویش ساخته و در سراسر حیات فکری و اجتماعی آنان اثرگذار بوده است. لذا نگارندگان کوشیده اند ضمن تبیین ریشه های تصوف و سیر تکاملی آن از آغاز تا قرن ششم هجری، به هدف اصلی مقاله « خوانش محتوایی عرفان و تصوف قرن ششم با تکیه بر نگرش عرفانی شیخ جام » بپردازند. نتایج این تحقیق که به صورت تحلیل محتوا صورت گرفته، حاکی از آن است که شیخ الاسلام احمدجامی، عارف نامی این قرن، برخلاف دیگر عرفا ریاضت و چله نشینی را مد نظر قرار نمی دهد و به دنبال گرایش از هیچ مکتب خاصی از تصوف و عرفان نیست. او درد مردم و اجتماع را می بیند و با زاهدان ریاکار سر ستیز دارد. نقدهای اجتماعی او به تمام متصوفه می رسد و بی پروا سخن خویش را بر زبان می آورد و مسیر خود را پیش می-گیرد و در آثار خویش در این قرن عرفانی پویا و اثرگذار به نمایش می گذارد، به طوری که با عرفان قبل و بعد از وی متفاوت است.

عرفان و تصوف، نقد اجتماعی، قرن ششم، شیخ جام.