سیدعلی کرامتی مقدم
حسن زحمتکش
نسرین کمالی پور

شیخ احمد جام معروف به «ژنده پیل» از عارفان و صوفیان قرن ششم است. شیخ در آغاز جوانی دچار تغییر و تحولی می‎شود. مدتی بعد از این واقعه به خلوت عارفانه و گوشهگیری از دنیا روی می‎آورد و بعد از سفرهای متعدد در حدود چهل سالگی در ناحیه‎ی جام به تعلیم و ارشاد و نگارش رساله و کتاب می‎پردازد. اگرچه شیخ جام یکی از چهره های برجسته‎ی عرفان و تصوف به شمار می‎رود ولی به طور شایسته شناخته و معرفی نشده است. به این جهت آشنایی با کتابهایی که پیرامون شخصیت معنوی و عرفانی شیخ احمد جام و شناخت آثار و اندیشههای او نوشته‎ شده است، اهمیت می‎یابد. سئوال اصلی پژوهش ما این است که چگونه میتوان پیرامون شخصیت شیخ جام و آثار او به شناخت جامع و کاملی از منابع و مراجع تحقیقی دست یافت؟ دسترسی و مطالعه‎ی کتاب‎ها و مقالات با موضوعی خاص در صورت وجود کتابشناسی و فهرست مقالات کار محققان و پژوهش‎گران را ساده تر می نماید. بدیهی است که ابزارهای الکترونیک و سایتهای اینترنتی نیز نمیتوانند اطلاعات منسجم و کاملی همانند فهرستها و کتابشناسی‎ها ارائه دهند. اهمیت کتابشناسی و ضرورت تهیه‎ی آن و هم چنین اهمیتی که کتابخانه آستان قدس رضوی(ع) برای محققان و دانشگاهیان دارد، سبب شد نگارنده و همکارانش در کتابخانهی آستان قدس رضوی به تهیهی یک کتابشناسی کامل از کتابهایی با موضوع شیخ احمد جام بپردازند تا مشتاقان و علاقه‎مندان بتوانند به راحتی و بدون اتلاف وقت در این زمینه به منابع و اطلاعات مورد نیاز خود دست یابند. در مقدمه‎ی این مقاله نکاتی دربارهی زندگی و افکار و اندیشه‎های شیخ احمد جام بیان شده و در ادامه در چهار بخش ۱۸۱ اثر(۱۵۸ کتاب و ۲۳ مقاله) درباره‎ی شیخ جام، اندیشه و آثارش معرفی شده است.

شیخ جام، آثار، کتابشناسی، مقاله‎شناسی، کتابخانه آستان قدس رضوی.