امین ظفر الهیاری - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، گروه روانشناسی ، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی ، تربت جام، ایران
محمد حسین بیاضی - استادیار، گروه روانشناسی ، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی ، تربت جام، ایران.( نویسنده مسئول)
علیرضا رجایی - دانشیار، گروه روانشناسی ، واحد تربت جام، دانشگاه آزاد اسلامی ، تربت جام، ایران.

مقدمه و هدف: دیابت یک اختلال متابولیکی رایج است که شیوع آن در سراسر جهان افزایش یافته و یکی از مهم ترین عوامل موثر در سیر بیماری دیابت، عوامل روحی و روانی بیماران می باشد. هدف از پژوهش حاضرتعیین اثربخشی مداخله ی شناختی رفتاری گروهی کوتاه مدت برای بیماری دیابت نوع دو (CBGI-DD) بر کاهش افسردگی، اضطراب و افزایش خودمدیریتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی بیماران زن مبتلا به دیابت نوع دو مرکز مشهد در شهر مشهد بود که به طور تصادفی به یک برنامه-ی مداخله ی ۱۲ هفته ای (جلسات۲.۵ ساعته) شناختی رفتاری گروهی (۳۱ نفر) و یا به گروه کنترل (۳۱ نفر) که تنها مراقبت معمول را دریافت می کردند، وارد شدند. بیماران گروه آزمون به مدت ۳ ماه (تابستان ۹۶) تحت برنامه ی CBGI-DD در مرکز دیابت مشهد قرار گرفتند. پرسشنامه اضطراب و افسردگی بک و مقیاس خودمدیریتی توبرت و تامپسون به عنوان ابزار پژوهش، قبل از مداخله (پیش آزمون) و بلافاصله بعد از مداخله (پس آزمون) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: براساس نتایج تحلیل کواریانس، گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل ،کاهش معنی داری در افسردگی و اضطراب و افزایش معناداری در خودمدیریتی درپس آزمون داشت (۰۵/۰>P).نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش برنامه CBGI-DD منجر به افزایش خودمدیریتی و کاهش افسردگی و اضطراب بیماران زن مبتلا به دیابت نوع دو می شود.

مداخله شناختی رفتاری, افسردگی, اضطراب, خودمدیریتی دیابت, دیابت نوع دو