زهرا علیایی - دانشجوی دکتری، گروه روان شناسی بالینی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
مسعود محمدی - استادیار گروه روان شناسی بالینی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.
کاظم انوری - مرکز تحقیقات سرطان، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
سیدابراهیم حسینی - دانشیار گروه آموزشی فیزیولوژی، واحد شیراز، دانشکده علوم، موسسه آموزش عالی زند شیراز، شیراز، ایران.

مقدمه:سرطان پستان شایع ترین نوع سرطان در بین زنان است. تشخیص و درمان می توانند شدیدا استرس زا باشند. هدف مطالعه حاضر بررسی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی، افسردگی و میزان کورتیزول سرم در زنان مبتلا به سرطان پستان استروش کار: طرح پژوهشی نیمه آزمایشی، ازنوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل۳۰ زن مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان امید شهر مشهد بود، افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت کاملا تصادفی در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای آزمودنی های گروه آزمایش جلسات درمانی به مدت هشت جلسه ۹۰ دقیقه ای در هفته توسط روانشناس بالینی آموزش دیده برگزار گردید و گروه گواه هیچ درمانی دریافت نکردند. برای اندازه گیری متغیرها از پرسش نامه های افسردگی بک (BDI-II)، کیفیت زندگی SF۳۶ و به منظور بررسی اندازه گیری سطح کورتیزول، نمونه گیری خون بین ساعت ۸ الی ۱۰ صبح قبل از شروع اولین و بعد از آخرین جلسه درمان به عمل آمد. در بخش آمار ضمن گزارش توصیفی داده ها و بررسی مفروضه های تحلیل کواریانس (آزمون شاپیرو ویلک، آزمون لوین، آزمون همگنی شیب خط رگرسیون و ..) از آزمون آماری تحلیل کواریانس استفاده شده است. نتایج: نتایج نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش افسردگی، افزایش کیفیت زندگی و افزایش میزان کورتیزول سرم از سطح پایین به سطح متوسط محدوده طبیعی آزمایشگاهی موثر می باشد(P <۰.۰۰۱).نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند بعنوان مداخله ای موثر در جهت ارتقا سلامت روان در بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

واژگان کلیدی : شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, کیفیت زندگی, کورتیزول, افسردگی, سرطان پستان