علی اصغر احسانی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

چشم انداز توسعه سیستمهای هوشمند حمل و نقل ) ITS ( عبارت است از برخورداری از سیستمی ملی برای حرکتی روان، سریع، ایمن، اقتصادی و سازگار با محیط زیست. مزایای حاصل از بکارگیری سیستمهای هوشمند حمل و نقل جادهای به گونهای است که پیادهسازی آنها را در شبکه حمل و نقل کشور کاملاً توجیه پذیر میسازد. بدیهی است که سیستمهای ITS مزایای متعددی را چه برای متولیان حمل و نقل )وزارت راه و ترابری، پلیس و ...( و چه برای کاربران شبکه )رانندگان و مسافران( به همراه دارد. بدین ترتیب هنگام طراحی و اجرای این سیستمها، ارزیابیهای فنی و اقتصادی به عمل میآید و هزینهها و منافع مورد بررسیقرار میگیرند. هزینههای سیستمها عمدتاً شامل طراحی و جانمایی، خرید و نصب، نظارت بر اجرا، آموزش پرسنل، بهرهبرداری، پشتیبانی، توسعه، تعمیر و نگهداری میباشد. با توجه به تاکید روزافزون دولت مبنی بر خصوصیسازی، این نظریه مطرح شده است که پیمانکاران بخش خصوصی پس از انجام سرمایهگذاری و نصب سیستمها، خود از آن بهرهبرداری نموده و خدمات مربوطه )مانند ارسال تصاویر جریان ترافیک و یا تخلفاتِ ثبت شده، اطلاعرسانی جادهای، عملیات کنترلی و ...( را به وزارت راه و ترابری یا پلیس راه ارائه نمایند. در تحقیق حاضر ابتدا به مرور ادبیات موضوع و بررسی چالشهای موجود مشارکت بخش خصوصی پرداخته شده و سپس با استفاده از متدولوژی برنامهریزی راهبردی با نگرش پیش تدبیری، راهبردهای خصوصیسازی سیستمهای هوشمند حمل- ونقل بیان شده است. برای تدوین استراتژیها برای برونسپاری خدمات ITS )واگذاری خدمات به بخش خصوصی( از ماتریس SWOT استفاده شده است.

سیستمهای هوشمند حملونقل، برونسپاری، برنامهریزی راهبردی، بخش دولتی، بخش خصوصی