فاطمه صباغی - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته تحقیقات آموزشی دانشگاه تهرا
کیوان صالحی - استادیار و عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهرا ن

پژوهش حاضر با هدف واکاوی کاستی ها و خلاءهای پژوهشی در حوزه پرورش کودکان پژوهنده، به مطالعه اسناد مرتبط با این حوزه، با روش اسنادی پرداخت . در این مطالعه با جستجو در پایگاه دادههای داخلی از جمله نورمگز، ایرانداک، سیویلیکا، علم نت ، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و پرتال جامع علوم انسانی در بازه زمانی ۱۴۰۰-۱۳۸۰ و همچنین با جستجو در پایگاه دادههای بین المللی همچون اریک ، سیج ، الزویر، گوگل اسکالر و تیلور وفرانسیس در بازه زمانی ۲۰۲۱-۲۰۰۰ تعداد ۲۸ سند داخلی (مقاله و یا کتاب)، و ۱۸ سند بین المللی (مقاله و یا کتاب) برای مطالعه و تحلیل ، انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در حیطه اسناد داخلی جای خالی توجه به مساله پژوهش کودکان در سنین پیش از دبستان، آنهم با روشی متفاوت که بتواند یافته های عمیقی را ایجادکند، احساس می شود. چرا که در میان مطالعات داخلی انجام شده به جز مطالعات محدودی در حیطه آموزش فلسفه به کودکان، در مورد پژوهش کودکان پیش از دبستان، مطالعه ای انجام نشده است . و اما در حیطه اسناد بین المللی ، مطالعات ارزشمندی در طی دو دهه اخیر انجام شده است که برخی از این مطالعات به بررسی مختصر عوامل ، اهمیت ، موانع و پیامدها آن هم به صورت کاملا بدون ساختار پرداخته اند اما در مورد مسائلی مانند فرآیند پرورش کودکان پژوهنده یا مولفه های اساسی در این فرآیند و یا راهکارهای مربوط به این فرآیند هیچ مطالعه ای انجام نشده است . لذا پرداختن به مساله پژوهش کودکان در سنین پیش از دبستان، با توجه به اهمیت این مساله که در پژوهش های گوناگون بین المللی به آن اشاره شدهاست ، ضرورتی انکارناپذیر است .

کودکان پژوهنده، روحیه پژوهندگی کودکان، کودک، پژوهش