حسین کریمی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
سوگند قاسم زاده - استادیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان-شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی اکبر ارجمندنیا - دانشیار گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان-شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی فرزندپروری مبتنی بر طرحواره بر شیوه فرزندپروری والدین نوجوانان با اختلال رفتاری انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، جزء پژوهش‎های کاربردی است و برحسب نحوه گردآوری داده ها، از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با طرح دوگروهی و انتساب تصادفی با پیش آزمون، پس آزمون است. جامعه آماری این تحقیق شامل نوجوانان با مشکلات رفتاری ۱۲ تا ۱۵ساله شهر بجنورد می باشد. شرکت کننده ها افرادی بودند که از بین دانش آموزان سه مدرسه، بالاترین نمره ناسازگاری را در پرسشنامه مبتنی بر تجربه آخنباخ فرم والدین کسب کرده و سپس در دو گروه کنترل و آزمایش با تعداد ۱۵ نفر در هر گروه به صورت تصادفی قرار گرفتند. به شرکت-کنندگان دو گروه قبل و بعد از اجرای برنامه مداخله، پرسشنامه به عنوان پیش آزمون و پس آزمون جهت تکمیل داده شد. افراد گروه آزمایش طی ۱۳جلسه مورد آموزش فرزندپروری مبتنی بر طرحواره قرار گرفتند و گروه کنترل در این مدت هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. بر اساس نتایج تحقیق برنامه فرزندپروری مبتنی بر طرحواره بر سه شیوه فرزندپروری مقتدرانه، فرزندپروری خودخواهانه ووابستگی به والدین با میزان F به دست آمده در سطح ۰/۰۱=P که به ترتیب ۴/۹۹، ۱۵/۳۰ و ۵/۲۵ می باشد، موثر بوده که به ترتیب موجب افزایش، کاهش و کاهش این سه شیوه شده است. پس می توان نتیجه گرفت که برنامه فرزندپروری مبتنی بر طرحواره بر شیوه های فرزندپروری مقتدرانه، فرزندپروری خودخواهانه و وابستگی به والدین موثر می باشد.

شیوه فرزندپروری، فرزندپروری مبتنی بر طرحواره، نوجوان