اقبال ولدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
معصومه حیدریان - استادیار گروه روانشناسی بالینی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

در عصر اطلاعات و ارتباطات، در میان وسایل ارتباط جمعی، اینترنت اهمیت و تاثیرگذاری بیشتری دارد و استفاده از آن به شکل فراگیری در حال گسترش است. از میان امکانات متعددی که اینترنت به مخاطبین خود ارائه می دارد؛ استفاده از شبکه های اجتماعی با اقبال زیادی روبه رو است. فضای مجازی نسل نوینی از فضای روابط اجتماعی است که در کنار مزایای بی شمارش، معایب زیادی هم دارد. در این فضا نگهداری و نقل و انتقال اطلاعات بسیار سریع و ارزان انجام می شود؛ ازاین روی برای فضای اجتماعی، فرهنگی، تربیتی و اخلاقی جامعه، هم نوعی فرصت است و هم نوعی تهدید به شمار می رود. در فضای مجازی مردم از نقاط مختلف جهان با فرهنگ ها و باورهای متفاوت، به راحتی با یکدیگر ارتباط پیدا می کنند. در این شرایط مراقبت از کودکان مسئله ای حائز اهمیت است. کودکان و نوجوانان زمان زیادی را در این فضا می گذرانند، ازاین روی عدم آشنایی خانواده ها با این فضا، می تواند آسیب های جبران ناپذیری را به بار آورد. کنترل و مدیریت فضای مجازی مسئله ای است که علاوه بر اینکه درایت و راهکارهای مسئولان را می طلبد، نیاز به توجه والدین و اتخاذ تصمیمات و راه حل های صحیح از سوی آن ها دارد که فرزندان را در گذر از این فضا همراهی نمایند. هدف از انجام این پژوهش بررسی آسیب های موجود در فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان و راهکارهای والدین برای حفظ فرزندان از این آسیب ها می باشد. در این پژوهش توصیفی- تحلیلی برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه و جستجو در پایگاه های اینترنتی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که گسترش فضاهای مجازی، پیامدها و آثار مثبت و منفی گوناگونی را ایجاد کرده است. ازجمله پیامدهای مثبت فضای آن، سرعت ارتباطات و تبادل اطلاعات می باشد و از پیامدهای منفی این فضا می توان آسیب های روانی و شخصیتی و آسیب های اخلاقی و فرهنگی به کودکان را عنوان کرد. لذا شناخت والدین از این آسیب ها و مدیریت و کنترل کودکان در استفاده از این فضا از مهم ترین راهکارها به منظور کاهش آسیب های فضای مجازی می باشد.

والدین، کودکان، اینترنت، فضای مجازی، آسیب ها