بررسی تطبیقی هویت در معماری بناهای سنتی و معاصر (مطالعه موردی: شهر تبریز)

هویت به عنوان یکی از مهمترین عناصر معماری محسوب میگردد و طراحان با بهره گیری از تدبیرها، شگردها، فنها و ابداع های متعدد بر مبنای مولفه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یک قوم و ملت و شرایط سیاسی و محیطی حاکم بر یک مکان بهدنبال ایجاد بناهای هویتمند با توجه به بسترها و زمینه های هر منطقه میباشند. با این حال، در عصر معاصر به نظر میرسد که معماری انواع بناها برخلاف شاخصهای موثر بر هویتمندی بوده و بررسی معماری سنتی و معاصر شهر تبریز حاکی از این موضوع میباشد. در این راستا، براساس روش مردم نگاری و پیمایشی (پرسشگری از شهروندان) و با بررسی ۴ نوع معماری در بناهای مسکونی، خدماتی، اجتماعی-اقتصادی و معنوی شهر تبریز می توان بیان کرد که در معماری معاصر ارزش های مدگرایانه زودگذر جای هنجارها و ارزشهای فرهنگی اصیل را گرفته و بحران هویتی در این نوع بناها مشهود میباشد. همچنین عدم تحقق هویت پایدار در عناصر هویتی مختلف عملکردی، معنایی، کالبدی، محیطی و فرهنگی معماری معاصر، سرزندگی و حس مکان را در بافتهای جدید شهر به شدت کاسته است. از طرفی معاصرسازی معماری بافت تاریخی و قدیمی نیز بدون توجه به پیشینه ی تاریخی و ارزشها و فرهنگها باعث تقلیل روح و حس مکان این بافتها گردیده است. از اینرو ضروری است با تاکید بر عناصر هویت ساز پایدار معماری در رویکرد یکپارچه و راهبردی با بهره گیری از متخصصان معماری از بحران هویتی در معماری جلوگیری به عمل آید.

Keywords:

هویت , معماری , بحران هویتی , شهر تبریز.