عباس یوسفی - دانشجوی گروه تخصصی برق، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نکا، نکا، ایران
محمد فیروزیان - عضو هیات علمی گروه تخصصی برق، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نکا، نکا، ایران

بازار خصوصی صنعت توان الکتریکی در بسیاری از کشورهای دنیا، از یک مالک سنتی که به تنهایی مسئول تامین نیاز مصرف کنندکان می باشد، بهیک بازار آزاد به همراه بروز چالش ها و تغییرات ساختاری بسیاری برای فراهم کنندگان، تسهیلات دهندگان و استفاده کنندگان این صنعت مبدلشده است. بخش های اصلی این ساختار بازار شامل منابع تولید، توزیع، عمده فروشان و خرده فروشان هستند که تعداد بازیگران این ساختار بازارجدید رو به افزایش است. این بازیگران در حال حاضر قادرند آزادانه وارد بازار و یا برای اخد فرصت های اقتصادی از آن خارج شوند. در بسیاری ازکشورهایی که آزادسازی بازار در بخش توان الکتریکی مشهود است، روند پیشرفت تکنولوژی به واسطه ایجاد فضای رقابتی رشد داشته استمشارکت بخش های اصلی ساختار این بازار، عموما بازار را به سمت کاهش هزینه و افزایش قابلیت اطمینان بالاتر سوق داده که در نهایت سود قابلملاحظه ای متوجه بازیگران آن شده است. نتیجه این کار ارائه یک ساختار بازار بهینه به همراه رقابت شدید بین تمامی بازیگران است که در آنتصمیم گیری در قیمت گذاری و تبادل توان الکتریکی می تواند بر پایه قدرت بازار اتخاذ شود. در این ساختار، تمامی بازیگران ارائه دهنده پیش نهادقیمت می دهند و بایستی قیمت تسویه بازار را به عنوان تصمیم بازار قبول نمایند. قوانین آزادسازی بازار بر اساس مشکلات فنی موجود از قبیلقطعی های سیستم ، امنیت های انتقال و همچنین تصمیمات اقتصادی از قبیل ممانعت قدرت بازار برای مقاومت در برابر ارایه پیشنهاد قیمت هایبالای غیر معقول تنظیم شده اند. بنابراین، فروشندگان و خریداران توان بایستی استراتژی های قیمت گذاری و روش های اقتصادی خودشان را برایمطابقت با تغییر شرایط محیطی مورد ارزیابی مجدد قرار دهند. در مجموع، تاثیر زیاد قیود فنی و فیزیکی شبکه ممکن است تاثیر زیادی برتصمیمات اقتصادی که نقش مهمی در منافع مصرف کنندکان دارند، داشته باشند. در مقایسه با سیستم اقتصادی بدون رقابت، فروشندگان توان باهمکاری با یکدیگر توان در شبکه ممکن است در حقیقت قادر به تاثیرگذاری برروی بازار از طریق تغییر مقدار پیشنهاد قیمت به منظور کم نمودنمقدار قیمت تسویه بازار و در نتیجه کاهش مقدار قیمت نهایی محلی باشند. در این مقاله، استراتژی های قیمت گذاری و همکاری فروشندگان تواندر یک بازار آزاد توسط الگوریتم هایی برپایه یک روش ابتکاری به نام تئوری بازی همکارانه و ازدحام ذرات در یک چهارچوب برپایه عامل مطالعهشده است. برخلاف مدل های تحلیل اقتصادی متداول که معمولا برپایه فرضیات قوی و محدودکننده برای مدل ریاضی استوار هستند، روش برپایهعامل یک چارچوب انعطاف پذیری برای شبیه سازی و اعتبارسنجی فرایند تصمیم گیری مشارکت کنندگان مختلف در یک بازار توان الکتریکی آزاد،فراهم می آورد. هر عامل بیانگر یک مشارکت کننده مستقل با استراتژی های قیمت گذاری مستقل بوده و می تواند با در نظر گرفتن امنیت سیستم،مدل دقیق محدودیت توان راکتیو ژنراتورها و مدل دقیق هزینه های فرصت ارائه شده است به اتفاقات بازار پاسخ دهد و توانایی یادگیری واستنتاج نمودن از تجربه را نیز دارا می باشد.

تئوری بازی، قیمت دهی توان راکتیو، هزینه فرصت، بازار برق رقابتی، سرویس های جانبی، امنیت سیستم.