ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

نگاهی به مساله رنگ آمیزی و کاربرد رنگ در سنگ نگاره های ساسانی

Publish place: Archaeological Studies، Vol: 14، Issue: 1
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 253

This Paper With 27 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:
https://civilica.com/doc/1525770

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-14-1_007

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

Abstract:

ساسانیان در دوران شاهنشاهی خود بیش از سی سنگ نگاره ایجاد کردند که بیشتر آنها در پارس، خاستگاه دینی و سیاسی ایشان قرار داشت. سنگ نگاره های ساسانی تاکنون از منظرهای گوناگونی چون شاخصه های فنی، نمادگرایی، معناشناسی، زیبایی شناسی، شخصت پردازی و اهمیت و مضمون تاریخی موضوع پژوهش های بی شماری بوده اند. در این میان آنچه تاکنون کمتر به آن توجه شده منظر این سنگ نگاره ها در زمان آفرینش و حیات اولیه آنهاست. این سوال از دو وجه قابل بررسی است: یکی نسبت میان سنگ نگاره ها با محیط طبیعی و ساخته شده پیرامون خود، و دیگری پرداخت و جلوه نهایی این سنگ نگاره ها –که امروزه خاکستری رنگ و یکدستند. با اینکه در دهه های گذشته مساله رنگ آمیزی سنگ نگاره های هخامنشی دستمایه پژوهش های قابل توجهی بوده، مساله کاربرد رنگ و رنگ آمیزی در سنگ نگاره های ساسانی به جز اشاراتی کوتاه و پراکنده تاکنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است. آیا سنگ نگاره های ساسانی اساسا پرداختی رنگین داشتند؟ اگر چنین بوده، چه رنگ هایی بیشتر به کار می رفتند؟ می توان رنگ آمیزی این نگاره ها را بازسازی کرد؟ با توجه به اینکه شناسایی شواهد مادی رنگ بر سنگ نگاره های ساسانی در دست بررسی بوده و هنوز به نتایج قطعی نینجامیده، در این پژوهش تلاش می شود با بررسی شواهد کاربرد رنگ در سایر هنرهای دوره ساسانی (موزائیک کاری، نقاشی های دیواری، گچبری و بافته ها) و نیز شواهد متنی مستقیم و غیرمستقیم برگرفته از منابع تاریخی، رنگ های غالب مورد استفاده در شمایل نگاری و هنر این دوران بازشناسی شده و در حد امکان پاسخی برای سوال های طرح شده ارائه شود. در نهایت بر اساس مجموعه شواهد و داده ها، چنین نتیجه گرفته می شود که سنگ نگاره های ساسانی در تداوم سنت رنگ آمیزی سنگ نگاره ها در ایران باستان، که سابقه آن دست کم به دوران عیلام نو می رسد و تا دوره قاجار نیز تداوم داشته، بی تردید پرداختی رنگین داشته اند و با توجه به نزدیکی بسیار میان سه عرصه نقاشی دیواری، گچبری و سنگ نگاره ها، می توان به یک بازسازی نسبی از چهره رنگین نخستین آنها بر اساس شواهد مورد اشاره دست یافت.

Keywords:

Authors

نگین میری

استادیار گروه باستان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن فقیه، ابوبکر احمدبن اسحاق همدانی، (۱۳۴۹)، ترجمه مختصر البلدان، ...
  • اصفهانی، حمزه بن حسن، (۱۳۴۰)، سنی ملوک الارض و الانبیاء، ...
  • باتر، مسعود، (۱۳۸۹)، بررسی ساختار رنگدانه های نقاشی های دیواری ...
  • بهادری، رویا و فرانک بحرالعلومی، (۱۳۸۹)، «بررسی های علمی بر ...
  • پرادا، ادیت، (۱۳۵۴)، هنر ایران باستان، ترجمه یوسف مجیدزاده، ...
  • تفضلی، احمد، (۱۳۷۶)، تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، تهران: ...
  • چرتی، کارلو، ج.، (۱۳۹۵)، ادبیات پهلوی، ترجمه پانته آ ...
  • ریاضی، محمدرضا، (۱۳۸۲)، طرح ها و نقوش لباس ها و ...
  • سجادی، علی، (۱۳۷۴)، هنر گچبری در معماری اسلامی ایران، اثر ...
  • کروگر، ینس، (۱۳۹۶). تزئینات گچبری ساسانی، ترجمه فرامرز نجد سمیعی. ...
  • کیمبل، فیسکه، (۱۳۹۱)، کاخ ساسانی تپه حصار، کاوش های تپه ...
  • گرنه، فرانتس، (۱۳۸۶)، «کشف یک نقش برجسته ساسانی در شمال ...
  • گیرشمن، رومن، (۱۳۷۰)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ...
  • گیرشمن، رومن، (۱۳۷۸)، بیشاپور. جلد دوم: موزاییک های ساسانی، ترجمه ...
  • ناشناس (۱۳۱۸)، مجمل التواریخ و القصص، تصحیح ملک الشعراء بهار، ...
  • هرتسفلد، ارنست، (۱۳۹۱)، ایران در شرق باستان، ترجمه محمد شریفی ...
  • Ackerman, Ph. ۱۹۶۴. “Textiles through the Sasanian Period”, In A ...
  • Aloiz, E., J. G. Douglas, A. Nagel, ۲۰۱۶. “Painted Plaster ...
  • Alvarez-Mon, J., ۲۰۱۳. “Braids of Glory. Elamite Sculptural Reliefs from ...
  • Azarnoush, M., ۱۹۹۴. The Sasanian Manor House at Hājīābād, Iran, ...
  • Bahadori, R. and F. Bahrololumi, ۲۰۱۰(۱۳۸۹Š). “Barresiha-ye Elmi bar Ruy-e ...
  • Bater, M. ۲۰۱۰(۱۳۸۹Š). “(Barresi-ye Sakhtar-e Rangdaneha-ye Naqashiha-ye Divari-ye Asr-e Parthi ...
  • Callieri, P., ۲۰۰۳. “At the Roots of the Sasanian Royal ...
  • Cereti, G. C. ۲۰۰۱(۱۳۹۵Š). La letteratura Pahlavi, translated by P. ...
  • Compareti, M., ۲۰۰۹. “Sasanian Textiles”, Encyclopædia Iranica, online edition, available at https://iranicaonline.org/articles/sasanian-textilesprettyPhoto (accessed ...
  • Compareti, M., ۲۰۱۱. “The State of Research on Sasanian Painting”, ...
  • Ghanimati, S., ۲۰۰۰. “New Perspectives on the Chronological and Functional ...
  • Ghanimati, S., ۲۰۱۳. “Kuh-e Khwaja and the Religious Architecture of ...
  • Ghanimati, S., ۲۰۱۵. “KUH-E ḴᵛĀJA,” Encyclopædia Iranica, online edition, available at http://www.iranicaonline.org/articles/kuh-e-khvaja (accessed on ...
  • Ghirshman, R., ۱۹۵۱. L’Iran: Des origines à l’Islam, Paris ...
  • Ghirshman, R., ۱۹۵۲. “Cinq campagnes de fouilles à Suse (۱۹۴۶-۱۹۵۱),” ...
  • Ghirshman, R., ۱۹۶۲(۱۳۷۰Š). Persian Art, Parthian and Sasanian Dynasties, translated ...
  • Goldman B. and A.M.G. Little, ۱۹۸۰. “The Beginning of Sasanian ...
  • Grenet, F. ۲۰۰۵(۱۳۸۶Š). “Kashf-e Yeak Naqsh Barjaste-ye Sasani dar Shomal-e ...
  • Gropp, G., ۲۰۰۵. “SUSA v. THE SASANIAN PERIOD” Encyclopædia Iranica, online ...
  • Herzfeld, E., ۱۹۲۰. Am Tor von Asien. Felsdenkmale aus Irans ...
  • Herzfeld, E., ۱۹۲۸. “La Sculpture rupestre de la Perse Sassanide,” ...
  • Herzfeld, E., ۱۹۳۳. “Xerxes in ancient Persian art. The colour ...
  • Herzfeld, E., ۱۹۴۱(۱۳۹۱Š). Iran in the Ancient Near East, translated ...
  • Herrmann, G. and R. Howell, ۱۹۸۱. The Sasanian Rock Reliefs ...
  • Herrmann, G. and R. Howell, ۱۹۸۳. The Sasanian Rock Reliefs ...
  • Ibn al-Faqih al-Hamadani, A. ۱۹۷۰(۱۳۴۹Š). Al-Boldan, translated by H. Masood, ...
  • Isfahani, H. ۱۹۶۱. Tarikh-e Sini Muluk al-Arz wa al-Anbiya, Kaviani ...
  • Kaim, B., ۲۰۰۲a. Zarathustrian Temple of Fire: Five Years of ...
  • Kaim, B., ۲۰۰۲b. “Un temple du feu sassanide découvert à ...
  • Kawami, T. S., ۱۹۸۷. “Kuh-e Khwaja, Iran, and its Wall ...
  • Kimball, F. ۱۹۳۷(۱۳۹۱Š). “Sasanian Building at Tepe Hissar”, in Excavations ...
  • Krefter, ۱۹۸۹. “Persepolis in Farbe”, Archaeologische Mitteilungen aus Iran ۲۲: ...
  • Kröger, J. ۱۹۸۲(۱۳۹۶Š). Sasanidischer Stuckdekor, translated by F. Najd Sami’ee, ...
  • Lerner, J., ۱۹۷۱. “The Achaemenid Relief of Ahura Mazda in ...
  • Lerner, J., ۱۹۷۳. “A Painted Relief from Persepolis”, Archaeology ۲۶(۲): ...
  • Lerner, J., ۱۹۷۶. “Polychromy in Achaemenid Relief Sculpture”, Akten des ...
  • Mas’udi, A. ۱۹۷۰(۱۳۴۹Š). Al-Tanbih wa al-Ishraf, translated by A. Payandeh, ...
  • Mojmal al-Tawarikh wa al-Qasas. ۱۹۳۹(۱۳۱۸Š). edited by M. Bahar, Tehran: ...
  • Moorey, ۱۹۹۴. Ancient Mesopotamian Materials and Industries: The Archaeological Evidence. ...
  • Morgenstern, L., ۱۹۶۴. “Mural Painting”. In A Survey of Persian ...
  • Mousavi, A., ۲۰۱۲. Persepolis: Discovery and Afterlife of a World ...
  • Nagel, A., ۲۰۱۰. Colors, Gilding and Painted Motifs in Persepolis: ...
  • Nagel, A., ۲۰۱۱. “Farbe in Persepolis”. Teheran ۵۰. Eine Ausstellung ...
  • Pope, A.U., ۱۹۳۰. An Introduction to Persian Art since the ...
  • Porda, Edith, ۱۹۶۵(۱۳۵۴Š). The Art of Ancient Iran: Pre-Islamic Cultures, ...
  • Rahbar, M., ۱۹۹۸. “Découverte d’un monument d’époque Sassanide à Bandian, ...
  • Rahbar, M., ۱۹۹۹. “Présentation d’un adorian, un temple du feu ...
  • Rahbar, M., ۲۰۰۴. “Le monument sassanide de Bandiān, Dargaz: un ...
  • Riazi, M. ۲۰۰۳(۱۳۸۲Š). Tarh-ha va Noqush-e Lebasha va Bafteha-ye Sasani ...
  • Sajjadi, A. ۱۹۹۵(۱۳۷۴Š). “Honar-e Gachbori dar Me’mari-ye Eslami-ye Iran (Stucco ...
  • Sarre, F. ۱۹۶۴. “Sasanian Stone Sculpture”. In A Survey of ...
  • Schlumberger, D., ۱۹۷۰. L’Orient hellénisé: L’art grec et ses héritiers ...
  • Schlumberger, D., ۱۹۸۳. “Parthian Art,” In Cambridge History of Iran: ...
  • Schmidt, E. F. ۱۹۵۳. Persepolis I. Structures, Reliefs, Inscriptions. Chicago: ...
  • Schmidt, E. F. ۱۹۷۰. Persepolis III. The Royal Tombs and ...
  • Schmidt, J.H., ۱۹۳۴. “L’expédition de Ctésiphon en ۱۹۳۱-۱۹۳۲,” Syria ۱۵(۱): ...
  • Shepherd, D., ۱۹۸۳. “Sasanian Art,” In The Cambridge History of ...
  • Simpson, St. J. ۲۰۰۹. “Assyrian colours: Pigments on a neo-Assyrian ...
  • Stein, A., ۱۹۲۸. Innermost Asia: Detailed Report of Explorations in ...
  • Tafazzoli, A. ۱۹۹۷(۱۳۷۶Š). Tarkh-e Adabiyat-e Iran-e Pish az Eslam (History ...
  • Tilia, A. B., ۱۹۷۸. “Color in Persepolis”, In Studies and ...
  • Thomsen, P., ۱۹۳۲-۳۳. “Wissenschaftliche Berichte. Ktesiphon”. Archiv für Orientforschung ۸: ...
  • Upton, J. M. ۱۹۳۲. “The Expedition to Ctesiphon, ۱۹۳۱-۱۹۳۲,” Bulletin ...
  • Yatsenko, S. A., ۲۰۱۲. “Colour Combination in the Costumes of ...
  • https://setodeh.wordpress.com/۲۰۰۹/۰۴/۱۲/%D۹%۸۶%DA%AF%D۸%A۷%D۸%B۱%DA%AF%D۸%B۱%DB%۸C-%D۸%B۳%D۸%A۷%D۸%B۳%D۸%A۷%D۹%۸۶%DB%۸C%D۸%۸C-%D۸%AF%DB%۸C%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۸%B۱%D۹%۸۶%DA%AF%D۸%A۷%D۸%B۱%D۹%۸۷-%D۹%۸۷%D۸%A۷%DB%۸C-%D۸%B۴%D۹%۸۷%D۸%B۱-%DA%AF%D۹%۸۸/ ...
    • نمایش کامل مراجع