مطالعه تطبیقی طرح و نقش در هنر کاشی کاری دوران سلجوقی و صفوی

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 255

This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISIA-1-1_004

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

Abstract:

هنر کاشی کاری در تاریخ ایران مسیر پرفرازونشیبی را طی کرده است. از نخستین آثار شناخته شده همچون آجرهای لعاب دار دوره هخامنشیان تا موزاییک های کف کاخ بیشاپور در استان فارس، همه به هم مرتبط و پیش زمینه ای بوده اند تا به طرح و نقش و فن امروزی دست یابیم. طرح و نقش کاشی کاری در برخی از دوران ها در تاریخ ایران بسیار متفاوت و شاخص است. با شروع اسلام سبک خاصی از کاشی کاری در مقابر، مساجد و مدارس دوران سلجوقی شکل گرفت. کاشی کاری های این دوره ساده و تک رنگ (مونوکروماتیک) بوده و دارای طرح های هندسی یا مزین به خطوط حاوی آیات قرآنی است. در دوره های بعد مانند دوره صفوی، با دورشدن از ظهور اسلام و کم رنگ شدن قوانین آن در طراحی و همچنین با تاثیرات هنر و معماری غرب در کاشی کاران ایرانی، تغییراتی در طرح و نقش های کاشی کاری به وجود آمد. همچنین با به کاربردن فن های جدید هفت رنگ (پلی کروماتیک) سرعت تولید کاشی کاری نیز افزایش یافت و طرح کاشی ها نیز به تبع آن متنوع تر و درنتیجه متفاوت تر شد. مقاله پیش رو تحقیقی کیفی  تطبیقی است که به بررسی طرح و نقش در کاشی کاری های دوران اسلامی سلجوقی و صفوی پرداخته است. در این پژوهش، سبک کاشی کاری ها در دو دوره متمایز تاریخی مزبور بررسی و تفاوت ها و شباهت های آن بیان شده است. یکی از مهم ترین نتایج این پژوهش آن است که کاشی کاری در دوره سلجوقی مونوکروماتیک و در دوره صفوی پلی کروماتیک بوده است.

Keywords:

طرح کاشی های سلجوقی و صفوی , کاشی کاری ایران , معماری ایران

Authors

لیلا فرهبد

دانشجوی دکتری، گروه پژوهش هنر، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، ایران

علی اکبر جهانگرد

استادیار گروه پژوهش هنر، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • اسکارچیا، جان روبرتو (۱۳۸۴). تاریخ هنر ایران- هنر صفوی، زند، ...
  • بلخاری، حسن (۱۳۹۵). سرگذشت هنر در تمدن اسلامی. تهران: سوره ...
  • پرایس، کریستین (۱۳۶۴). تاریخ هنر اسلامی. تهران: انتشارات علمی و ...
  • پیرنیا، محمدکریم (۱۳۸۴). سبک شناسی معماری ایرانی. غلامحسین معماریان (تدوین). ...
  • ذکرگو، امیرحسین، عبداللهیان، بهناز، مجاوری، سودابه و خانی، شهین (۱۳۸۸). ...
  • رفیعی، مهتاب، بشروتنی، هستی و حسینی، پریناز (۱۳۹۵). گزیده تاریخ ...
  • زکی محمد، حسن (۱۳۸۸). هنر ایران در روزگار اسلامی. محمدابراهیم ...
  • طباطبایی، صالح (۱۳۹۱). دانش نامه هنر و معماری ایرانی- بر ...
  • فریه، رونالد (۱۳۷۴). هنرهای ایران. پرویز مرزبان (مترجم). تهران: فرزان ...
  • کاتب، فاطمه (۱۳۹۱). معماری خانه های ایرانی. تهران: وزارت فرهنگ ...
  • کاربونی، استفانی و ماسویا، توموکو (۱۳۸۱). کاشی های ایرانی. تهران: ...
  • کشاورزی، مرجان و احمدی شیخانی، مهرداد (۱۳۹۱). گزیده تاریخ هنر ...
  • کونل، ارنست (۱۳۵۵). هنر اسلامی. هوشنگ طاهری (مترجم). تهران: طوس ...
  • گشایش، فرهاد (۱۳۹۲). تاریخ هنر (ایران و جهان). تهران: مارلیک. ...
  • ماهرالنقش، محمود (۱۳۸۱). کاشی و کاربرد آن. تهران: سمت ...
  • محسنی، حسین و نفری، بهرام (۱۳۹۶). مبانی هنر ایران. تهران: ...
  • مکی نژاد، مهدی (۱۳۸۷). تزیینات معماری- تاریخ هنر ایران در ...
  • هاگه دورن، آنته (۱۳۹۴). هنر در سرزمین های اسلامی. ...
  • یاوری، حسین (۱۳۸۸). سیری در هنر و معماری ایران. تهران: ...
  • http://eghtesadgardan.ir/fa/news/(last visited ۲۶.۹. ۱۹۹۶)https://www.google.com/imgres?imgurl/(last visited ۵.۹.۲۰۲۱)https://www.kojaro.com/attraction/۲۴۰۹۷-/(last visited ۱۴.۹ .۲۰۲۱)https://fa.tripyar.com/uploads/picture/۱۷۶۱/golpaygan-jame-mosque-۶.jpg/(last visited ...
  • https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/(last visited .۲۱.۹.۲۰۲۱)https://ashwood.ir/wp-content/uploads/iran-zamin-۳.jpg/ (last visited.۲۱.۹.۲۰۲۱)https://www.kojaro.com/attraction/۲۴۰۹۷-/(last.visited.۲۱.۹.۲۰۲۱)https://razheh.com/storage/images/buildings/(last visited ۲۱.۹. ۲۰۲۱)https://www.google.com/imgres?imgurl/(last visited. ۲۱.۹.۲۰۲۱)https://www.eligasht.com/Blog/travelguide/(last ...
  • نمایش کامل مراجع