زهراالسادات حسینی - عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، ایران
صابر مصورزاده - مدرس گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

با راهیابی معماری مدرن در ایران اسلامی دوره قاجار و گسترش آن در دورههای بعد تا به امروز، نظام ساخت معماری در ایران که پیش از آن بر اساس اصول و روشهای مطابق با معیارهای اسلامی  ایرانی بود دچار دگرگونی شد. نزول شرایط آسایش انسان در ساختوسازهای شهری، عدمرعایت تناسبات، فرهنگ، اعتقادات و دستبرد همهجانبه در محیط طبیعی خدادادی، دستاورد معماری معاصر در ایران است. از طرفی نظام آفرینش، با جایدادن هر انسانی بر روی زمین، ساختمان وجودش را طوری ترکیب میکند که با محیط زندگی خود سازگار شود و محیط زندگی وی را طوری ترتیب میدهد که مانند دایهای با مهر و عطوفت پرورشش دهد و تمامی گنجینههای زیر زمین و روی زمین و همه سرمایه نیروی خود را در راه آسایش و آرامش خاطر وی بهکار میبندد. آنچه در این نوشتار اهمیت دارد، بهعلت کامل و جامعبودن نظام آفرینش جهان به دست قدرت خداوند و برای دستیابی به الگوی مناسب ساخت که راهگشا و جوابگوی نیاز تمامی نسلها باشد، مقایسه تطبیقی نظام آفرینش با نظام ساخت معاصر از منظر اسلام است. این پژوهش نظری، با رویکردی کیفی، به شیوه توصیفی تحلیلی و استدلال منطقی با شواهدی از منابع کتابخانهای و با تفسیر آیات و حکمت مربوط به آفرینش جهان و مقایسه آن با سبک معماری اسلامی و همچنین مقایسه با معماری معاصر در ایران صورت گرفته است و الگویی یکسان که دربرگیرنده هر سه الگو باشد ارائه شده است.

نظام آفرینش, معماری معاصر ایران, معماری ایران اسلامی, الگوواره