مقایسه ضوابط طراحی مخازن زمینی ( نشریه 123 سازمان مدیریت و برنامه ریزی با ACI-350)

مخازن بتنی کاربرد گسترده ای در ذخیره آب شرب و آتش نشانی، فاضلابها ، نفت، مواد شیمیایی سمی و سایرمایعات مشابه دارند .بنابراین با توجه به نوع کاربری آنها، این مخازن به طور معمول در رده سازه های با اهمیتخیلی زیاد و شریان های حیاتی قرار می گیرند .در نتیجه طراحی آن ها در برابر بارهای لرزه ای و عملکردمناسب آن ها در هنگام زلزله از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد .مرجع اصلی برای طراحی مخازن بتنی درایران نشریه 123 سازمان سابق برنامه و بودجه کشور با عنوان ضوابط و معیارهای طرح و محاسبه مخازن آبزمینی می باشد .با توجه به مدت زمان زیادی که از انتشار این نشریه می گذرد و تغییراتی که در این مدت در ضوابط آیین نامه هاو استانداردهای معتبر دنیا در این زمینه ایجاد شده است، نیاز به بررسی دوباره مفاد این نشریه احساس می شود .در این مقاله ضوابط بارگذاری لرزه ای و طراحی مخازن مستطیلی زمینی بتنی بر طبق نشریه 123 با آخرین ویرایش آیین نامه های منتشر شده از سوی کمیته ACI-350 به عنوان یکی از آیین نامه های معتبر دنیا در این زمینه مقایسه می گردند.از مهمترین تفاوت های میان ضوابط این دو آیین نامه می توان به نحوه محاسبه زمان تناوب و ضریب زلزلهقسمت مواج مایع ذخیره شده، ضرایب رفتار قسمت سخت و مواج مایع ذخیره شده، در نظر گرفتن اثر شتاب قائمزلزله، استفاده از ضریب جرم مؤثر دیوارها در زلزله، نحوه ترکیب نیروهای مختلف ناشی از ارتعاش مخزن، نحوهتوزیع نیروهای هیدرودینامیکی بین دیوارهای مخزن، نحوه محاسبه اضافه ارتفاع موج، نحوه محاسبه ضریبپایایی، کنترل عرض ترک و ترکیب های مختلف بارگذاری اشاره کرد.