علی طاهری نجف آبادی - تهران، دانشگاه تهران، دانشکدگان علوم، دانشکده شیمی
فاطمه امیری مزرایی - تهران، دانشگاه تهران، دانشکدگان علوم، دانشکده شیمی
مجید سعیدی - تهران، دانشگاه تهران، دانشکدگان علوم، دانشکده شیمی
حسین عبودی - تهران، دانشگاه تهران، دانشکدگان علوم، دانشکده شیمی

در این مطالعه با استفاده از یک فرآیند دو مرحله ای، در ابتدا مس از فاز جامد کاتالیست مستعمل استخراج و سپس با اضافه کردن پودر روی به عنوان فلز فدا شونده، پودر مس با خلوص مناسب مورد بازیابی قرارگرفت. در مرحله اول فلز مس با روش فروشویی توسط محلول سولفوریک اسید از ضایعات کاتالیستی به فاز محلول استخراج گردید. با توجه به تعدد پارامترهای درگیر در فرآیند استخراج اسیدی، در این مرحله تاثیر پارامترهای همچون دما (۲۵- ۸۵ درجه سانتی گراد)، زمان شستشو (۳۰-۱۵۰دقیقه)، غلظت اسید (۱-۵ مولار)،حجم محلول(۱۵۰-۵۰میلی لیتر) با استفاده از روش طراحی آزمایش توسط طرح مرکب مرکزی ۳ وجهی مورد مطالعه و بهینه سازی قرار گرفت. این طراحی آزمایش پیشرفته، جهت یافت اثر درجه ی دوم پارامترها، اثرات خطی و متقابل بر روی پاسخ بود. آزمایش ها به ترتیب نامنظم انجام شد و نتایج به وسیله ی آنالیز واریانس مورد تحلیل قرار گرفت. با استفاده از مدل ارائه شده توسط نرم افزار، بهینه شرایط عملیاتی به منظور استخراج حداکثری مس از کاتالیست مستعمل از طریق بهینه سازی عددی به دست آمد. استخراج درصد ۱۰۰مس در دمای ۵۷ درجه سانتی گراد، زمان شستشو ۵۹ دقیقه، غلظت اسید ۲/۸ مولار و حجم محلول ۱۵۰ میلی لیتر می باشد. در مرحله دوم سمنتاسیون توسط پودر روی انجام گرفت و مس با خلوص ۹۵/۳ درصد استخراج گردید.

کاتالیست مستعمل، بازیابی مس، فرآیند فروشویی، فرآیند سیمانتاسیون