منصوره حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی، دانشگاه بیرجند
محمدرضا حسینی - دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان شهید باهنر بیرجند
مطهره حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور بیرجند

در ایران به آموزش محیط زیست به عنوان یک علم توجه نشده است. مبحث آموزش و مبحث محیط زیست دو مقوله جدا از هم هستند که هرکدام علمی خاص خود رادارند و باید بین این دو مبحث ارتباطی پایدار را ایجاد نمود. هدف از این پژوهش طراحی و تدوین الگوی برنامه درسی آموزش محیط زیست در دوره ابتدایی بود. برای طراحی الگو از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. قلمرو مطالعاتی منابع چاپی و الکترونیکی شامل: مگیران، سیلیویکا، پروتال جامع علوم انسانی، گوگل اسکالر، نورمگز در خصوص آموزش محیط زیست و عناصر آن بود. نمونه مقاله پژوهشی بهصورت هدفمند از میان منابع در دسترس با توجه به بررسی عنوان و چکیده ۲۴ مقاله انتخاب شد. به منظور اعتباربخشی برای بررسی اعتبار یابی از روش توصیفی استفاده شد و جامعه آماری شامل متخصصان و استادان و جامعه در دسترس بود. در این مقاله پس از بیان اهداف طراحی برنامه درسی آموزش محیط زیست به بیان پیش سازمان دهنده های آن و به تعریف آموزش محیط زیست و به تحلیل متون پژوهشی و اسناد در زمینه آموزش محیط زیست پرداختیم. طبق مضامین الگوی چهارگانه تایلر ویژگیهای عناصر الگوی برنامه درسی آموزش محیط زیست شامل : هدف، محتوا، روش و ارزشیابی میباشد؛ و درنهایت بر این اساس به ۳ مضمون کلی و هرکدام از این مضامین نیز دارای سطوح و مضامین پایه متنوعی (شامل ۴۵ مضمون پایه) هستند که محتوا شامل: (تاریخچه، آموزش محیط زیست و اثرات) و روش شامل (مبتنی بر سازنده گرایی و یادگیری معنادار) و ارزشیابی شامل (گروهی و انفرادی) میشود که میتوانند برای تدوین برنامه درسی آموزش محیط زیست به کار آید. درنهایت اعتبار الگوی مذکور توسط متخصصان و صاحبنظران و جامعه در دسترس بررسی شده و مورد تائید قرار گرفت. آموزش محیط زیست به شناسایی ارزشها و توضیح مفاهیم به منظور ایجاد مهارتها و گرایشهای موردنیاز برای درک شناخت وابستگیهای میان انسان فرهنگ و محیط پیرامونش میپردازد. کشور ما دارای چالشهای محیط زیستی فراوان شده که ناشی از رفتار غیرمسئولانه میباشد. آموزش موثرترین ابزار رویارویی با چالشهای محیط زیست است.

محیط زیست ، آموزش محیط زیست ، طراحی الگوی آموزش محیط زیست ، برنامه درسی آموزش محیط زیست .