الهام فتاحی - کارشناس ارشد مشاوره خانواده

به دلیل گسترش استفادهی نوجوانان از اینترنت و فضای مجازی و تاثیرات بسزای آن بر تربیت و نقش اجتماعی، ضرورت مطالعه در مورد ابعاد گوناگون اینترنت مشهود است. در این مطالعه از پژوهش های خارجی و داخلی بدون محدودیت زمانی استفاده شد. برایانتخاب پژوهش های مورد نظر کلیدواژه های مختلفی به کار برده شد و طی جست وجو در پایگاههای معتبر علمی داخلی و خارجی مختلف شامل، Google Scholar ،Pub Med ،Science Direct ،Scopusو نورمگز، مقالات مرتبط با حوزه ی استفاده از فضای مجازی، تاثیرات و پیامدهای آن و همچنین احساس تنهایی جمع آوری شد. معیار بهره مندی مقالات منتشر شده به زبان انگلیسی و فارسی، هماهنگی مقالات و هدف تحقیق بود. در نهایت تعداد ۲۵ مقاله داخلی و خارجی واجد شرایط شناخته و وارد مطالعه گردیدند. پس از بررسی مقالات مشخص شد که فضای مجازی شامل تلویزیون، کامپیوتر، اینترنت، بازی های ویدئویی و تلفن های هوشمند، دارای پیامدهای مختلفی اعم از مثبت و منفی بوده، با این وجود بعد منفی این پدیده ها همیشه نمود بیشتری داشته و از سویی با توجه به پایین بودن سطح فرهنگ عمومی و عدم درک مناسب از امکانات فضای مجازی ممکن است اثرات زیانبار و جبران ناپذیر بر اخلاق، رشد و تکامل و هویت اجتماعی کودکان و نوجوانان داشته باشد. نتیجه ی این مطالعه بیانگر آن است که فضای مجازی می تواند آسیب های متفاوتی بر کودکان و نوجوانان داشته باشد و علاوه بر این اعتیاد به اینترنت می تواند پیامد برخی عوامل از جمله احساس تنهایی نیز باشد. بنابراین باید همه ی افراد جامعه اعم از مسئولین، خانوادهها، مدارس و رسانه ها، آگاهی و بینش لازم در مورد ضرورت توجه به نیازهای نوجوانان، اهمیت سلامت روان آنان و همچنین ضرورت دانش میزان استفاده از فضای مجازی را کسب کرده و در اختیار نوجوان نیز قرار دهند.

فضای مجازی، نوجوانان، احساس تنهایی، اعتیاد به اینترنت