شاخص ها و مولفه های سلامت خانواده ایرانی

تعیین شاخص ها و مولفه­های سلامت خانواده یک ضرورت است تا سیاست­گذاری­ها، اولویت­بندی­ها و برنامه­ریزی­های استحکام بخشی نهاد مقدس خانواده و پژوهش و تولید دانش در این حوزه یکپارچه شود. بر این اساس، سوال اساسی این پژوهش را می توان این گونه مطرح کرد که شاخص ها و مولفه های سلامت خانواده مطابق الگوی اسلامی ایرانی کدامند؟ این تحقیق به روش مرور روایتی انجام شده و برای تکمیل اطلاعات، از گروه متمرکز نخبگان حوزه خانواده استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش دو گروه بود؛ بخشی که برای تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت، کتب و مقالات چاپ شده در زمینه خانواده بود که در آن یافته ها و دیدگاه های مربوط به خانواده مورد بررسی قرار گرفت و بخشی از آن منابع اسلامی بود. بخش دوم که به عنوان گروه متمرکز استفاده شد، متخصصان حوزه خانواده، از جمله اعضای اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز، مدل ارائه شده برای تحلیل محتوا مورد استفاده قرار گرفت. یافته­های پژوهش در دو بخش مبانی و مفاهیم شاخص های خانواده مبتنی بر الگوی اسلامی ایرانی و  شاخص ها و مولفه­های خانواده در الگوی اسلامی ایرانی آمده است. محورهای فرعی نتایج در محورهای تعریف خانواده سالم؛ شاخص های خانواده در قالب ۳ شاخص اصلی و ۹ سنجه (شامل: پایداری ازدواج، استحکام و پویایی خانواده و رضایت از خانواده)؛ مولفه­های تعیین کننده سلامت خانواده در قالب ۶ مولفه اصلی، ۳۲ مولفه فرعی و ۱۲۰ سنجه (شامل: ازدواج پایدار، استحکام­بخشی خانواده، رشد و پویایی خانواده، تخریب کننده­های خانواده، تحولات اجتماعی خانواده و منابع حمایتی خانواده) ارائه شده است. به عنوان نتیجه­ می­توان گفت که در راستای تعیین شاخص ها و مولفه­های سلامت خانواده، اقداماتی از قبیل: گفتمان­سازی، نظریه پردازی، رصد، سنجش و پایش، ایجاد پایگاه داده ها، تجزیه و تحلیل درونی و محیطی و تعیین بار مشکلات و مسائل خانواده لازم است.

Keywords:

شاخص , اسلامی , ازدواج , خانواده , سلامت