اثر کربنات کلسیم و کود فسفره بر برخی شاخص های فیزیولوژیک و محتوی آلیزارین روناس (Rubia tinctorum L.)

روناس (Rubia tinctorum L.) گیاهی علفی و پایا است که دارای ترکیب های فعال زیستی با توان بالای دارویی و رنگی می باشد. کشاورزان محلی معتقدند افزایش آهک خاک سبب افزایش ترکیب های رنگی در این گیاه می گردد. به منظور بررسی محتوای آلیزارین ریشه روناس و برخی شاخص های فیزیولوژیک آن تحت تاثیر کربنات کلسیم و کود فسفره، آزمایشی مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کربنات کلسیم در پنج سطح (۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار) و سوپرفسفات تریپل در چهار سطح (۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار) بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش مقدار کربنات کلسیم تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار و افزایش سوپرفسفات تریپل تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار، بیشترین وزن خشک ریشه با افزایش ۷۵% نسبت به شاهد، وزن خشک کل گیاه با افزایش ۵۸% نسبت به شاهد، محتوای آلیزارین ریشه با افزایش ۷۸% نسبت به شاهد و فعالیت کاتالاز ریشه حاصل گردید. بیشترین طول ریشه با افزایش ۵۴% نسبت به شاهد و فعالیت کاتالاز برگ در تیمار ۵۰ کیلوگرم در هکتار کربنات کلسیم و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل مشاهده شد. بیشترین فعالیت پراکسیداز برگ و ریشه در تیمار ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار کربنات کلسیم و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل مشاهده شد. استفاده همزمان این دو کود روی یکدیگر اثر مکمل داشت، به طوری که، کاربرد ۲۰ و ۵۰ کیلوگرم در هکتار کربنات کلسیم همراه با ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار سوپرفسفات تریپل اثر افزایشی بر محتوای آلیزارین ریشه روناس داشت. این روش می تواند برای توسعه آینده یک آزمایش تحمل غیرمخرب که پاسخ افزایشی روناس به کربنات کلسیم و کود فسفره را نشان می دهد، برای تولید بیشتر ترکیب های دارویی ریشه روناس به عنوان یک داروی هدفمند برای درمان سرطان استفاده شود.

Keywords:

آنزیم های آنتی اکسیدان , حاصلخیزکننده ها , روناس (Rubia tinctorum L.) , شاخص های رشد , ترکیب های دارویی- رنگی