حنان سلیم - دانشجوی دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
قدرت ترابی - استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
نرگس نصوحیان - دکتری، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

منطقه کالکافی در حدود ۶۵ کیلومتری شمال شرق شهر انارک (بخش­ شمال شرقی استان اصفهان) واقع شده است. در این منطقه توده نفوذی کالکافی با سن ائوسن بالایی، دگرگونه­ های پالئوزوئیک انارک، سنگ آهک ­های کرتاسه و سنگ ­های آتشفشانی ائوسن زیرین و میانی را قطع کرده است. این توده نفوذی طیف گسترده ­ای از سنگ ­ها از گابرو تا آلکالی فلدسپار گرانیت­ را شامل می­ شود که بیانگر رخداد تفریق ماگمایی بسیار گسترده است. آنورتوزیت ­ها به صورت رگه ­هایی در درون گابروها دیده می­ شوند که ضخامت این رگه ها متغیر بوده و تا حدود ۱۵ سانتی متر هم می رسد. گابروها از پلاژیوکلازهای نوع آنورتیت (%۹۴-۸۴ An=) که برخی از آنها به بیتونیت، آندزین و الیگوکلاز تغییر یافته اند، کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید (۷۵/۰=Mg#)، ارتوکلاز (Or۰.۸۸)، آپاتیت، مگنتیت و پرهنیت تشکیل شده است. آنورتوزیت ­ها نیز متشکل از کانی­ های پلاژیوکلاز از نوع آنورتیت (%۹۵-۸۹ An=؛ که گاهی این پلاژیوکلازها به بیتونیت و لابرادوریت تغییر یافته اند)، اسفن و زیرکن هستند. بافت ­های اصلی این سنگ­ ها گرانولار، اینترگرانولار و پوئی­کیلیتیک است. بررسی های صحرایی نشان می­ دهد که آنورتوزیت­ ها با گابروها همراه بوده و شکستگی­ های گابروها را پر کرده اند. بررسی ترکیب شیمیایی پلاژیوکلازهای درون گابروها و پلاژیوکلازهای موجود در آنورتوزیت­ ها بیانگر شباهت بسیار زیاد این کانی ها از نظر محتوای عناصر اصلی و کمیاب بوده و بیانگر ارتباط ژنتیکی این سنگ ­هاست. این ویژگی نشان می­ دهد که آنورتوزیت­ های منطقه کالکافی در حقیقت ادامه تبلور بخش غنی از پلاژیوکلاز ماگمای گابرویی اولیه است.

پلاژیوکلاز, کلینوپیروکسن, آنورتوزیت, گابرو, ائوسن, کالکافی, ایران مرکزی