مطالعه سنگ منشاء و خاستگاه تکتونیکی رسوبات کواترنری مانداب سقلسکار در رشت

به منظور تعیین منشا و خاستگاه زمین ساختی رسوبات مانداب سقلکسر ، ۷۴ نمونه سطحی و زیرسطحی مطالعه شد. ارتباط مثبت میزان Al۲O۳ با میزان Fe۲O۳، MgO و K۲O و همچنین، ارتباط منفی میزان Al۲O۳ با میزان SiO۲ و TiO۲ بر حضور این عناصر در کانی های رسی و میکاها دلالت دارد. میزان K۲O از Na۲O به مراتب بیشتر است که به علت وجود فراوانی K فلدسپار نسبت به پلاژیوکلازها در سنگ منشا می باشد، یک بی نظمی در شمال غرب مانداب سبب افزایش Na۲O نسبت به K۲O شده است که به دلیل فلدسپار سدیم دار در سنگ منشا در رسوبات نیمه شمالی مانداب است. همچنین، افزایش میزان MgO و Fe۲O۳ در مقایسه با پوسته بالایی قاره ای نشان دهنده حضور کانی های مافیک در سنگ منشا است. مقایسه اکسیدهای عناصر اصلی و انطباق نمونه ها بر دیاگرام مثلثی SiO۲/۱۰-CaO+MgO-Na۲O+K۲O حاکی از این است که منشا اصلی رسوبات هوازدگی سنگ های ماگمایی شوشونیتی، داسیت، مونزونیت گابرو (عموما ترکیب حد واسط) در مجموعه ماگماتیسم البرز است. پلات نمونه ها روی دیاگرام SiO۲ در مقابل Al۲O۳+K۲O+Na۲O آب وهوای نیمه خشک را نشان می دهد. برمبنای انطباق نمونه های مانداب بر دیاگرام های دوتایی اکسید عناصر اصلی، یعنی Fe۲O۳+MgO در برابر Al۲O۳/SiO۲ و TiO۲و log (K۲O/Na۲O) در برابر SiO۲ و همچنین، نمودارهای سه تایی عناصر فرعی Sc، La، Th و Zr، به نظر می رسد رسوبات ابتدا از یک حوضه پشت کمانی حاشیه ای و سپس از یک کمان ماگمایی در حاشیه های قاره ای فعال نشات گرفته باشند. در نهایت طی کواترنری، چرخه رسوبگذاری مجدد را پس از هوازدگی و حمل به مانداب سقلکسر پشت سر گذاشته اند.

Keywords:

سقلکسر , مانداب , سنگ منشا , البرز