واکاوی تاثیر تنش در روابط خارجی ایران و عربستان بر سیاست نفتی دو کشور

ایران و عربستان از بزرگ ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت در خاورمیانه محسوب می شوند. با وجود مشارکت و همکاری دو کشور در سازمان اوپک در طول چند دهه­ اخیر، شواهد فراوانی از تقابل سیاست نفتی دو کشور تحت تاثیر تنش­ها در روابط خارجی میان آن ها مشاهده شده است. با تحولاتی که در منطقه به ویژه پس از سقوط صدام در عراق رقم خورد، شرایط تقابلی سیاست نفتی دو کشور تشدید شد. در همین راستا مقاله­ حاضر تلاش کرده سرایت تنش روابط خارجی ایران و عربستان به سیاست نفتی دو کشور را واکاوی نماید. سوال اصلی تحقیق این است که روابط خارجی ایران و عربستان چه تاثیری بر سیاست نفتی دو کشور داشته است؟ فرضیه­ای که مورد آزمون قرار گرفته این است که تنش در سیاست نفتی ایران و عربستان در سال های ۱۳۹۷–۱۳۸۴ به سبب افزایش تنش و تقابل میان دو کشور در منطقه و احساس ضعف عربستان در رقابت با ایران بوده است. روش تحقیق مقاله تبیینی است. طبق یافته های این پژوهش، سرایت سیاست از مسائل خارجی به مسائل انرژی تنها زمانی قابل تصور است که کشوری که در رقابت­های منطقه­ای احساس تهدید می کند از ظرفیت نفتی بالایی برخوردار باشد که عربستان این گونه است؛ زیرا که عربستان از نظر ظرفیت تولید و صادرات و همچنین تاثیرگذاری بر اوپک، توانایی­اش بسیار بالاتر از ایران است و بر اساس این یافته ها به مسئولان سیاست خارجی کشور پیشنهاد شده که در تنظیم روابط خارجی و سیاست منطقه­ای کشور در ارتباط با عربستان، همواره احتمال توسل عربستان به جنگ نفتی علیه کشور را در نظر داشته باشند.

Keywords:

عربستان سعودی , جمهوری اسلامی ایران , سیاست نفتی , سیاست خارجی , خلیج فارس , فریز نفتی , دیپلماسی انرژی