رقیه نوروزی - Department of Pathobiology, Faculty of Veterinary Medicine, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
ابوالقاسم سیادت پناه - Department of Health Information Technology, School of Ferdows Paramedical, Birjand University of Medical Sciences,Birjand, Iran.
فرزانه میرزایی - Department of Parasitology and Mycology, Faculty of Medicine, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran.
روح الله فاتح - Department of Microbiology Immunology and Parasitology, Faculty of Medicine, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran.
محمد خلیفه قلی - Department of Microbiology Immunology and Parasitology, Faculty of Medicine, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran.
سیدجعفر عدنانی ساداتی - Cellular and Molecular Research Center, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran.

زمینه و هدف: لیشمانیوز جلدی یکی از بیماری های مشترک بین انسان و حیوان است که به عنوان یک مشکل بهداشتی در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا محسوب می شود. در حال حاضر، جهت درمان لیشمانیوز جلدی از گلوکانتیم استفاده می شود که با توجه به عوارض بالا و ایجاد مقاومت، استفاده از درمان جایگزین، مخصوصا استفاده از گیاهان و ترکیبات طبیعی مورد توجه محققین قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی فعالیت ضدلیشمانیایی عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک (Taraxacum Officinale) بر پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در محیط کشت آزمایشگاهی است. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، عصاره به روش سوکسله تهیه و برای بررسی اثر عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک، بر انگل لیشمانیا ماژور غلظت های ۱۲۰۰- ۳۰۰ میلی گرم بر میلی لیتر فراهم شد. آمفوتریسین B به عنوان کنترل مثبت و آب مقطر به عنوان کنترل منفی در نظر گرفته شد. سپس به تمام لوله ها ۱۰۶ عدد انگل زنده اضافه و تمام گروه ها در دمای ۱± ۲۵ درجه سانتی گراد نگهداری و در فواصل زمانی ۲۴ ، ۴۸ و ۷۲ ساعت تعداد انگل های زنده توسط تریپان بلو و با استفاده از لام نئوبار و میکروسکوپ نوری (روش Hemocytometer) شمارش انجام شد. سپس با استفاده از نرم افزار SigmaPlot™۱۳ میزان IC۵۰ برای عصاره فوق محاسبه شد. تمام مراحل آزمایش در سه نوبت تکرار و نتایج به صورت میانگین در نظر گرفته شد. یافته ها: میزان IC۵۰ عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک بعد از ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت بر پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور۰۴/۱، ۹/۰ و ۶۸/۰ میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه شد. بالاترین درصد مهار رشد (۱۰۰ درصد)، در غلظت ۱۲۰۰ میلی گرم بر میلی لیتر بعد از ۷۲ ساعت مواجهه، مشاهده شد. نتیجه گیری: عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک در غلظت های مختلف بر رشد پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور اثر ممانعتی دارد و پیشنهاد می شود بررسی های بیشتر و کامل تری بر اجزای تشکیل دهنده این گیاه و اثر کشندگی انگل در شرایط درون تنی انجام شود.

Taraxacum, Leishmania Major, Poromastigote, Methanolic Extract, In Vitro Techniques, گیاه قاصدک؛ لیشمانیا ماژور؛ عصاره متانولی؛ محیط کشت آزمایشگاهی.