نفیسه سعادت مومنی - Department of Health Psychology, Islamic Azad University of Gorgan
علیرضا آقایوسفی - Department of Clinical Psychology, Payame Noor University of Tehran
افسانه خواجه وند خوشلی - Department of Child Psychology, Islamic Azad University of Gorgan
عبدالرحمان رستمیان - Department of Rheumatology, Tehran University of Medical Sciences

زمینه و هدف: آرتریت روماتوئید یکی از بیماری های شایع دستگاه ایمنی بدن است که میزان ابتلا به آن رو به افزایش می باشد. مطالعات اخیر موید آن هستند که تنیدگی و تنش های روانی- اجتماعی با ساز و کارهای فیزیولوژیک همچون سایکونوروایمونولوژی می توانند موجب بروز آرتریت روماتوئید گردند. با توجه به نقش مسائل روانی در این بیماری، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مقابله درمانگری و درمان شناختی- رفتاری در شاخص های ایمنی شناختی و بهزیستی روانی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه کننده به بیمارستان "امام خمینی" تهران انجام شد. روش بررسی: در پژوهش حاضر که از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با انتخاب گروه گواه و اندازه گیری در پیش آزمون و پس آزمون است، اثربخشی دو متغیر مستقل (مقابله درمانگری و درمان شناختی- رفتاری) بر متغیرهای وابسته (فاکتورهای ایمنی شناختی و بهزیستی روان شناختی) مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مراجعه کننده به بیمارستان "امام خمینی" شهر تهران طی شش ماه اول سال ۱۳۹۸ بودند که از بین آن ها ۶۰ آزمودنی به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت کاملا تصادفی در دو گروه ۲۰ نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. سپس مداخله مقابله درمانگری و درمان شناختی- رفتاری برای گروه آزمایش اجرا شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه بهزیستی روانی Ryff (۱۹۹۴) و شاخص های ایمنی شناختی CRP (C-reactive Protein) و ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate) بودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس با سطح معناداری (۰۵/۰>P) استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی معنادار مقابله درمانگری و درمان شناختی- رفتاری بر شاخص های CRP (۰۰۱/۰>P) و ESR (۰۰۱/۰>P) و بهزیستی روانی (۰۰۴/۰=P) بودند. نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی مقابله درمانگری و درمان شناختی- رفتاری بر شاخص های ایمنی شناختی و بهزیستی روانی، به نظر می رسد که بتوان از این درمان به عنوان مکمل دارودرمانی در جهت کمک به بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید استفاده کرد.

Rheumatoid arthritis, coping therapy, cognitive behavioral therapy, cognitive immunology, psychological well-being, مقابله درمانگری, درمان شناختی رفتاری, ایمنی شناختی, بهزیستی روانی, آرتریت روماتوئید