کلثوم شیبک - دانش آموخته کارشناسی ارشد الهیات گرایش علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شهید با هنر کرمان کرمان، ایران (نویسنده مسئول)
حمید صباحی گراغانی - استادیار دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مرتضی عرب - استادیار دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

یکی از مباحث پردامنه در حوزه فهم و تفسیر قرآن کریم، آگاهی از زبان این متن است. در این راستا پژوهشهای بسیاری در عرصه نظری و عملی صورت پذیرفته است؛ به ویژه در حوزه نظری، روشها و رویکردهای جدیدی مطرح شده است که به کارگیری آن ها در عرصه عملی، کمک شایانی به فهم و تفسیر قرآن مینماید. ازجمله این رویکردها، نظریه سبک شناسی گفتمانی است که به بررسی رابطه محتوای متن با بیرون متن پرداخته و در تحلیل متن های ادبی به مقولاتی فراتر ازجمله و متن نظیر پیوستار معنایی، پیوستار دستوری، کنش گفتاری و بافت موقعیتی می پردازد. در این پژوهش سوره مومنون در لایه بلاغت با رویکرد سبک شناسی گفتمانی مورد بررسی قرارگرفته است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین سبک زبانی سوره مومنون با ایدئولوژی حاکم بر آن و نیز بافت و زمینه شکل گیری آن است. بررسی ها نشان می دهد تمام آیات سوره بیانگر یک ایدئولوژی واحد هستند که این نشان از انسجام و پیوستگی آیات دارد. خداوند برای بیان ایدئولوژی خود به مخاطب لحن گفتار خود را تغییر می دهد که این نحوه تغییر گفتار جملات در سوره مومنون رابطه مستقیمی با پیوستار معنایی و بافت موقعیتی برقرار کرده است به گونه ای که متناسب با تغییر بافت و موقعیت نحوه گفتار جملات نیز تغییر می یابد.

سوره مومنون، سبک شناسی گفتمانی، لایه بلاغت، استعاره