ارزیابی درک ریسک و وضعیت جو ایمنی کارکنان شرکت اندیشمندان جنوب در سال ۱۳۹۹

مقدمه: جو ایمنی و درک ریسک دو فاکتور بسیار مهم در مطالعات ایمنی هستند که با بررسی و تحلیل آن­ ها می توان نتایج مناسبی از وضعیت ایمنی کارکنان به دست آورد. این مطالعه توصیفی مقطعی در سال ۱۳۹۹ به­ صورت تصادفی بر روی ۳۸۸ نفر از کارکنان بخش­ های مختلف پروژه شرکت اندیشمندان جنوب در شهر اهواز انجام شد. روش بررسی: جهت ارزیابی جو ایمنی از پرسشنامه جو ایمنی نوردیک (NOSACQ-۵۰) و برای بررسی درک ریسک از پرسشنامه درک ریسک فلین و از روش لیکرت برای سنجش جو ایمنی و ارزیابی درک ریسک استفاده شد. قبل از توزیع پرسشنامه برای کارکنان یک کلاس آموزشی کوتاه در خصوص نحوه تکمیل پرسشنامه توسط پژوهشگر برگزار شد و بعد از توزیع پرسشنامه برای تکمیل آن توسط کارکنان ۴۵ دقیقه زمان جهت پاسخگویی در نظر گرفته شد و سپس پرسشنامه­ ها جمع­ آوری گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ­ها از نرم­ افزار SPPS ۲۴ و برای تعیین اختلاف بین متغیرهای مورد مطالعه از آنالیز واریانس یک طرفه (One-Way ANOVA) استفاده شد. یافته­ ها: در این پژوهش میانگین وزن و قد افراد مورد مطالعه به ترتیب ۴۵/۱۸±۵۷/۸۱ کیلوگرم و ۶۸/۲۴±۳۲/۱۷۶ سانتیمتر به دست آمد. در میان کارکنان ۸۱/۴۳ درصد مدرک تحصیلی دیپلم، ۳۷/۳۷ درصد ۳۰ تا ۴۰ سال سن و ۰۳/۷۶ درصد ۱ تا ۱۰ سال سابقه کار داشتند و ۶۷/۸۰ درصد کارگر بودند. میانگین امتیازات ابعاد مختلف جو ایمنی بر اساس سن، سابقه کار و سطح تحصیلات نشان داد که میانگین تعهد ایمنی کارکنان برای سن، سابقه کار و سطح تحصیلات به ترتیب ۷۶/۰، ۹۸/۰ و ۷۶/۰ بود. در این تحقیق ۱۴ ریسک محل کار در نظر گرفته شد که ریسک برق گرفتگی و کمردرد و حرکات تکراری توسط کارکنان امتیاز ۱ (خطر بسیار کم) نداشت. همچنین ریسک­ های برخورد با سطح داغ و سقوط قطعات بر روی پا توسط کارکنان امتیاز ۵ (بسیار خطرناک) را نداشتند. نتیجه ­گیری: نتایج میانگین امتیازات کارکنان بر اساس پرسشنامه جو ایمنی در ابعاد مورد مطالعه نشان داد، جو ایمنی در بین کارکنان مشاغل خدماتی مورد مطالعه نسبتا ضعیف می باشد؛ بنابراین باید جهت کاهش خطرات احتمالی موجود در مشاغل خدماتی و کاهش حوادث با برنامه­ ریزی مناسب و مدون مسائل ایمنی و بهداشت آموزش داده شود و با روش های نوین و فناوری­ های جدید فرهنگ ایمنی کارکنان افزایش یاید. در خصوص درک ریسک می­توان چنین استنباط کرد که برخی ریسک­ ها توسط کارکنان قابل لمس نبوده و توسط افراد مشاهده نشده­ اند و با توجه به این مطلب کارکنان به این ریسک­ های خطرناک امتیاز پایینی دادند.  

Keywords:

Nordic questionnaire , Safety climate , Occupational accidents , Risk perception , مه نوردیک , جو ایمنی , حوادث شغلی , درک ریسک