نازیلا اقبال - دانش آموخته کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی
آسیه شریعتمدار - استادیارگروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی
جواد خدادادی سنگده - استادیار گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی

یکی از آداب فرهنگی ایرانیان، رودربایستی است: نوعی احساس کم رویی و خجالت، مرتبط با حفظ وجهه که در مواقعیکه افراد احترام زیادی برای طرف مقابل قائلند، بهچشم می‎خورد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی تجارب پدیداری مبتنی بر رودربایستی در روابط زوجی زنان با صمیمیت پایین انجام شد. در این پژوهش، از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده گردید. مشارکت کنندگان شامل ۱۴ زن با صمیمیت زوجی پایین بودند که از طریق روش نمونهگیری هدفمند ملاکی و گلوله برفی؛ با استفاده از مقیاس صمیمیت انتخاب شدند. گردآوری دادهها از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته انجام گرفت و صوت مصاحبه ها واژه به واژه پیاده سازی گردید. دادهها با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناختی هفت مرحله ای کلایزی تجزیه و تحلیل شد. تحلیل تجربه پدیداری مبتنی بر رودربایستی در روابط زوجی زنان با صمیمیت پایین منجر به استخراج ۱۱ مضمون اصلی گردید که عبارتند از: ادراک مشارکت کنندگان از مفهوم رودربایستی، حوزه های بروز، دلایل رودربایستی از دید افراد تجربه کننده، نحوه بروز، پیامدهای شناختی، پیامدهای عاطفی، پیامدهای رابطه‎ای، پیامدهای جسمانی-روا ن شناختی، پیامدهای مثبت، عوامل موثر و نتایج کنارگذاشتن رودربایستی. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد که پدیده رودربایستی به دلایل متفاوت و در ابعاد مختلفی از روابط صمیمانه زنان با همسرانشان و در قالبهای متنوعی رخ میدهد و رخداد این پدیده و نیز کنارگذاشتن آن موجب ایجاد طیفی از پیامدهای مثبت و منفی برای آنان میگردد. پیشنهاد میشود با توجه به نتایج این پژوهش برنامه ای تدوین گردد تا در فرایند زوجدرمانی در بستر فرهنگی، نوع تعاملات زوجین مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته و مداخلات متناسب انجام گیرد.

تعارف, روابط صمیمانه, زوجین, روان‎شناسی فرهنگی, فرهنگ