تحلیل ناامنی غذایی و ارزش اقتصادی غذا در ایران

تامین غذا و امنیت غذایی یکی از اهداف مهم توسعه در همه کشورها تلقی می­شود، به­طوری­که کاهش ناامنی غذا برای همه افراد به­عنوان یک هدف مهم سیاسی قلمداد می­گردد. در این راستا، هدف از مطالعه حاضر بررسی ناامنی غذایی و تعیین ارزش اقتصادی غذا در کشور می­باشد و بدین منظور از تحلیل اقتصاد رفاه چاوز (۲۰۱۷) بهره گرفته شد. در این خصوص با استفاده از سیستم تقاضای تقریبا ایده­آل درجه دو (QUAIDS) تقاضای خانوار برای مواد غذایی برآورد گردید و ارزش اقتصادی غذا برای شش گروه عمده مواد غذایی تحت سه سناریو: ۱- ناامنی غذایی بالا، ۲- ناامنی غذایی متوسط و ۳- امنیت غذایی محاسبه گردید. نتایج موید آن است که در مجموع ارزش اقتصادی غذا برای یک خانوار شهری در سطح ناامنی غذایی بالا برابر ۲۴۱۹۲ هزار ریال است در حالی­که تحت سناریو وجود امنیت غذایی برابر با ۷۷۰۴۶ هزار ریال به دست آمده است. مقایسه ارزش اقتصادی گروه­های مواد غذایی متفاوت تحت سناریو ناامنی غذایی متوسط نسبت به سناریو ناامنی غذایی بالا، حاکی از آن است که ارزش غذا در سناریو دوم حداقل ۶/۱ برابر بیشتر از سناریو اول بوده و همچنین ارزش اقتصادی گروه­های مواد غذایی منتخب تحت سناریو وجود امنیت غذایی در مقایسه با سناریو وجود ناامنی غذایی بالا، بیانگر آن است که نان و غلات ۱۸/۳ برابر، گوشت ۲۹/۳ برابر، لبنیات ۲۲/۳ برابر، میوه ۱۶/۳ برابر، روغن و چربی­ها ۹۴/۲ برابر و سبزی ۱۱/۳ برابر می­گردد. با توجه به نتایج سناریوهای ناامنی غذایی، ملاحظه گردید که درآمد خانوار عامل اصلی در امنیت غذایی خانوار و کسب منفعت غذایی بوده و بیشترین تاثیر را بر آن دارد، لذا پیشنهاد می­شود دولت در برنامه­های تامین امنیت غذایی خود، بسترهای لازم جهت بهبود سطح درآمد قشر متوسط و کم درآمد جامعه را در جزء گروه­های هدف اصلی خود قرار دهد.

Keywords:

ارزش اقتصادی غذا , اقتصاد رفاه , سیستم تقاضا , ناامنی غذایی