رضا کریمی - دانشجوی دکتری، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
آرمین توحیدی - استاد، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
مهدی گنج خانلو - دانشیار، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
سپده خویی - استاد، بخش شیمی پلیمر، دانشکده شیمی، دانشگاه تهران، تهران
حمید قاسم زاده نوا - دانشیار، گروه مامایی و بیماری های تولیدمثل دام، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران
امیر علیجانی - دستیار، گروه مامایی و بیماری های تولیدمثل دام، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران
محمدجواد مظفری - دستیار گروه مامایی و بیماری های تولیدمثل دام، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران

هدف آزمایش حاضر ارزیابی تاثیر تغذیه یک جیره گلوکوژنیک بر محور سوماتوتروپیک گاو تازه­زای هلشتاین بود. در این مطالعه از ۱۶ راس گاو تازه­زا در قالب طرح کاملا تصادفی با دو تیمار و هشت تکرار استفاده شد. در تیمار جیره گلوکوژنیک، گاوها روزانه ۶۰۰ گرم مکمل گلوکز عبوری به صورت سرک دریافت می­کردند. در تیمار شاهد گاوها روزانه به­مقدار مشابهی گلوکز و مواد پوشش گلوکز عبوری (به طورعمده چربی) دریافت می­کردند. جیره­های آزمایشی از روز چهار تا ۳۰ بعد از زایش تغذیه شد. مصرف ماده خشک و تولید شیر به صورت روزانه ثبت شد. نمونه­های خون در روزهای چهار، ۱۵ و ۲۹ بعد از زایش از سیاهرگ دمی گرفته شد. نتایج نشان داد از نظر مقدار تولید شیر، مقدار شیر تصحیح شده براساس انرژی و ۵/۳ درصد چربی، مصرف ماده خشک و گلوکز خون بین دو تیمار تفاوت معنی­دار وجود ندارد. جیره گلوکوژنیک سبب افزایش معنی­دار انسولین و افزایش عددی IGF-۱  خون شد (۰۵/۰P<). گاوهایی که جیره شاهد دریافت کردند، کاهش معنی­داری در غلظت IGF-۱ نشان دادند (۰۵/۰P<) اما این کاهش در گاوهایی که جیره حاوی مکمل گلوکوژنیک دریافت کردند مشاهده نشد. نتایج این پژوهش نشان داد تغذیه مکمل های گلوکوژنیک می تواند بر محور سوماتوتروپیک گاوهای تازه­زا اثر گذاشته و سبب افزایش بازچرخش (ترن­آور) گلوکز و افزایش انسولین خون و بهبود نسبی سطح IGF-۱ خون شود.

؛ انسولین ؛ جیره گلوکوژنیک ؛ گاو شیری ؛, ؛ گلوگز ؛, ؛ محور سوماتوتروپیک