حسن مرادی - دانشگاه تهران

در حقوق ایران همانند بسیاری از کشورهای نفت خیز، امتیاز عملیات بالادستی نفت و گاز در انحصار دولت است. هدف از انجام این پژوهش بررسی ارکان و آثار مسئولیت مدنی شرکت های نفتی دولتی در حقوق ایران و فرانسه می باشد. این پژوهش را بر ایده مسئولیت شرکتی بنیان نهاده است. بدین معنا که مسئولیت مدنی را بر خود شخصیت حقوقی شرکت ها بار نموده، نه بر ارکان آنها مانند مدیران شرکت. بر همین اساس است که دیوان عالی فرانسه در رای اریکا و همچنین سایر دیوان های داوری هنگام صدور رای علیه شرکت های نفتی دولتی، خود شرکت را محکوم علیه قرار داده اند و خسارت را از شخصیت حقوقی مطالبه کرده اند. محکوم علیه بودن شرکت های نفتی دولتی نتیجه خوانده بودن آنها در دعاوی مسئولیت است که یا علیه دولت متبوع شرکت نفتی اقامه می شود و یا اینکه بطور مستقیم علیه شرکت نفتی دولتی اقامه دعوا می گردد. البته درمواردی که مسئولیت ریسک را شرکت بیمه نفتی بر عهده گرفته، این شرکت به قائم مقامی شرکت نفتی دولتی خوانده دعوای مسئولیت قرار می گیرد.

مسئولیت مدنی, دیوان عالی فرانسه, رای اریکا, شرکت های نفتی دولتی, کشورهای نفت خیز, عملیات بالادستی نفت و گاز