حمید رضا رحمتی - دانشجوی دکتری، گروه الهیات گرایش علوم قران و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
علی حسین احتشامی - استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
سید حمید حسینی - استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

از آنجا که اندک تغییر در حروف و کلمات، فهم مقصود اصلی معصوم علیه السلام را مشکل خواهد ساخت و ما را در رسیدن به معنایی درست و مقبول ناکام می گذارد، توجه به پدیده ی تصحیف، از اهمیت بسزایی برخوردار است. بررسی آفت تصحیف در روایات، برای آشنایی با کیفیت تعامل با احادیث تصحیف شده و در نهایت فهم درست آنها ضروری می نماید. این پژوهش به آسیب شناسی تصحیف و تحریف در منابع تفسیری و روایی فریقین می پردازد. . پژوهشگر در این پژوهش به تبیین و تحلیل آسیب شناسانه تصحیف و تحریف روایات انعکاس یافته در تفاسیر شیعه و سنی در چهار حیطه جریان شناسی آسیب های حدیثی در منابع روایی و تفسیری ، آسیب شناسی تصحیف و تحریف و بررسی انگیزه ها و عوامل ورود آن در روایات فریقین ، راه های شناخت تصحیف و تحریف در منابع روایی، بررسی عواقب و پیامدهای تصحیف و تحریف در منابع روایی و شناخت راه های برون رفت از این معضل می پردازد. هدف اصلی تحقیق عبارت بوده از : آگاهی از نقاط ضعف و بعضا نقاط قوت منابع مهم حدیثی و تفسیر روایی شیعی.روش تحقیق حاضر روش تحلیلی کتابخانه ای و متکی بر ابزار فیش برداری بوده است و پزوهشگر با عنایت به تفاسیر روایی فریقین به استخراج ، طبقه بندی، تبیین و تحلیل مباحث تصحیف و تحریف روایات تفسیری که مرتبط با موضوع پژوهش بوده اند پرداخته است.

تصحیف, تحریف, منابع تفسیری, منابع روایی, کج فهمی محدثان