سید علی سرمدی - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
بهنام قنبرپور - استادیار گروه حقوق و الهیات، واحد قائم شهر، دانشگاه ازاد اسلامی، قائم شهر، ایران

مساله خروج زوجه از منزل با اذن زوج از جمله حقوق و تکالیف بین زوجین است که در حقوق اسلامی مورد اختلاف فقیهان است. در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد؛ مشهور فقهاء، استیذان از زوج را به طور مطلق واجب می دانند و برخی دیگر آن را به منافات نداشتن با استمتاعات زوج مقید نمودند.هدف از این پژوهش بررسی فقهی و حقوقی مساله خروج زوجه شاغل از منزل با اذن زوج است. اصل لزوم اذن زوج برای زوجه درخصوص خروج از منزل مورد اتفاق همه فقیهان شیعه و سنی است؛ اما آنچه مورد اختلاف آرای فقهاء قرار گرفته است قلمرو این اذن است؛ به عنوان مثال آیا زوجه حتی برای انجام فعل واجب نیز باید از زوج اذن بگیرد یا اگر خروج زوجه از منزل با تمتعات زوج مغایرتی نداشته باشد نیز نیاز به اذن زوج است و یا خروج متعارف زن برای انجام کارهای روزمره هم نیاز به اذن زوج است؟ قانون مدنی در ماده ۱۱۰۵ ق. م؛ به تبعیت از شریعت اسلام، ریاست خانواده را از خصایص شوهر می داند؛ اما تفسیر این قوامیت به معنی سلطه گری بی قید و شرط نیست؛ بلکه به نوعی پذیرش تکلیف و مسئولیت است که زوج در این کانون قیام به تامین مصالح و مدیریت امور خانواده می کند؛ لذا در شرایطی که ماندن زوجه در منزل زوج-مثلا زوجی که معتاد است و از انفاق امتناع می ورزد-موجب اذیت و آزار و ضرر مادی و معنوی زوجه شود

خروج زن از منزل, قوامیت, اختیارات زوج, شرط ضمن عقد