هانیه کاظمی موید - گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
مهدی جلیلی قاضی زاده - گروه فن آوریهای محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
مصطفی پناهی - گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
زهرا عابدی - گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات ; تهران
حمیدرضا غفارزاده - گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

سابقه و هدف: لجن تولید شده در پالایشگاه تولید کننده روغن، به ­دلیل حجم قابل توجه و پیچیدگی در ترکیب ­ها، بسیار مضر بوده و دفع معقول آن برای حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. طی فرآیند تصفیه پساب در پالایشگاه روغن، لجن صنعتی آلوده و حاوی مواد سمی تولید می شود که شامل ترکیب­ های پلی آروماتیک هیدروکربن بوده و در گروه پسماندهای خطرناک طبقه ­بندی می­ شود. مواد و روش­ ها: در این تحقیق ارزیابی چرخه حیات روش­ های دفع در دو سناریوی لندفیل و سوزاندن روی لجن صنعتی پالایشگاه روغن در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس با استفاده از نرم افزار ارزیابی چرخه حیات، openLCA با مدل ارزیابی اثرهای CML-Baseline، طبقه ­های مختلف اثرهای محیط زیستی بررسی و با استفاده از روش وزن دهی و بی بعد کردن هر یک از طبقه ­های اثر در دو سناریوی تعریف شده، بهترین سناریو از لحاظ محیط زیستی شناسایی گردیده است. نتایج و بحث: نتایج از فهرست نویسی ۱۱ طبقه اثر شامل اسیدی شدن، تغییر اقلیم، کاهش منابع غیر زیستی، در دو بخش سوخت های فسیلی و عامل­ های موثر در ذخیره­ های نهایی،سمیت در سه بخش (آب آشامیدنی، آب دریایی، سمیت خاک)، اختناق دریاچه ­ای، مسمومیت انسان، تخریب لایه ازون، مه دود فتوشیمیایی ارزیابی به­ دست آمده است. نتایج نشان داده است، کمترین اثرهای محیط زیستی روی سنجه­ های سلامت انسان و گونه ­های گیاهی، مربوط به سناریوی لندفیل می­ باشد. سناریوی سوزاندن لجن، که به­ طور مستقیم به زباله سوز ارسال می شوند با انتشار بیشترین میزان دی اکسید کربن، متان و اکسیدهای نیتروژن به محیط به عنوان سناریو بدتر انتخاب شده است. نتیجه ­گیری: نتایج بی بعد سازی در دو سناریوی مورد مطالعه نشان داد، سناریو ۱ (لندفیل) با مقدار (۶-)۱۰×۲.۹۴ ، کمترین و سناریوی ۲ (سوزاندن پسماند) با عدد (۵-)۱۰×۵.۴۲،  بیشترین اثر تخریبی در محیط زیست را داشته ­اند.

ارزیابی چرخه حیات, نرم افزار openLCA, شاخص CML-Baseline, طبقات اثر زیست محیطی, لجن صنعتی پالایشگاه روغن