مسعود اسکندری تربقان - بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

پسته در حال حاضر در ۲۲ استان کشور کشت شده و سطح کشت آن بهتدریج در حال افزایش است. لازم است جهت استفاده بهتر از آب و زمین و دیگر نهاده ها در هر منطقه ارقامی که در آن منطقه عملکرد بیشتری داشته و دارای سازگاری بالاتری هستند تعیین شوند. به منظور تعیین سازگاری پنج رقم پسته با شرایط مختلف آب و هوایی استان خراسان رضوی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با ارقام اکبری، فندقی، بادامی سفید، احمدآقایی و کله قوچی در هفت منطقه پسته خیز استان شامل نیشابور، بجستان، تربت جام، خوشاب، گناباد، بردسکن و مهولات در سال ۱۴۰۰ این طرح اجرا شد. بیشترین عملکرد را رقم بادامی سفید در بجستان تولید کرد. رقم بادامی سفید که بومی منطقهی فیضآباد خراسان رضوی است و بیشترین سطح زیر کشت را در این منطقه دارد، به علت داشتن رشد رویشی زیاد و بیشترین اندازه (ارتفاع و گستردگی تاج) و ظرفیت بالای تولید، برای مناطقی مانند مه ولات بسیار مناسب است، ولی در مناطقی مانند برگز گناباد که بادهای شدید به طور معمول میوزند، رقم احمدآقایی که خوشهی آن دارای اتصال قوی به شاخه درخت است و باد نمیتواند خسارت زیادی به محصول وارد کند برای کشت مناسب به نظر میرسد، همچنین رقم اکبری و رقم بادامی سفید فیض آباد در رتبه سوم اهمیت قرار می گیرد. در بجستان نیز مشکل وزش بادهای شدید هست، ولی با وجود خسارت باد با سرعت حدود ۷۰ کیلومتر در ساعت در سال جاری، باز هم رقم بادامی سفید بیشترین عملکرد را داشت. در ایستگاه تحقیقات پسته فیض آباد، هدایت الکتریکی آب آبیاری ۱۴ دسی زیمنس بر متر است و بیشترین محصول در واحد یک درخت را رقم احمدآقایی با ۱۸ کیلوگرم و پس از آن ارقام بادامی سفید و اکبری و کله قوچی و در نهایت فندقی کمترین محصول ۹) کیلوگرم) را تولید کرد.

ارقام تجاری، پسته، سطح کاشت، عملکرد