پلیس و پیشگیری از جرایم علیه اموال

چکیده بزه کاری پدیده ای اجتماعی- انسانی است که همه جوامع بشری از دیرباز با آن روبه رو بوده اند. اهتمام جدی قانون گذار به پیشگیری از بزه کاری، در برخی اصول قانون اساسی و برخی قوانین عادی متجلی شده است. در ارتباط با نیروی انتظامی، پیشگیری از وقوع جرم، هم الزامی قانونی و هم منطقی سازمانی است که طبق شق «د» بند ۸ و بند ۱۸ ماده چهار قانون نیروی انتظامی مصوب ۲۶/۰۴/۱۳۶۹ مجلس شورای اسلامی، به عنوان یکی از وظایف و ماموریت های عمده و اصلی نیروی انتظامی تلقی می شود. در همین راستا پلیس دو نوع پیشگیری (پیشگیری وضعی، پیشگیری اجتماعی) جهت مهار و کاهش نرخ بزه کاری انجام می دهد. در حقوق کیفری ایران، مبنای جرم انگاری، ضرر و حکم شارع است. بنابراین پلیس در پیشگیری از جرایم، باید سیاست های پیشگیرانه متناسب با جرایم ناشی از این دو مبنا در پیش گیرد. جرایم علیه اموال علاوه بر متزلزل کردن پایه های اقتصادی نظام اجتماعی موجب می شود که منابع عظیمی صرف پیشگیری از جرم، تعقیب و دستگیری مجرمین علیه اموال شود. خسارت واقعی این جرایم، نهایتا به جامعه یا بخشی از آن وارد می شود. نیروهای پلیس دارای تجربه طولانی و امکانات و تجهیزات کامل قانونی و آموزش های لازم برای مقابله با جرایم هستند، با این حال آنان برای برخورد موثر با شکل های روبه افزایش برخی جرایم مانند کش رفتن اموال، سرقت، کلاه برداری و به طور کلی جرایم علیه اموال که وقوع آن ها باعث ایجاد ناامنی در جامعه می گردد و پلیس را متهم به غایب بودن از صحنه یا ناتوانی می کنند، از طریق برنامه های پیشگیری از بزه کاری علاوه بر کاهش جرایم، درصدد کاهش ترس از جرم و تعدیل احساس ناامنی شهروندان نیز می باشند. هر چند که نگاه به پیشگیری در سیستم پلیس خالی از سابقه نیست، اما در سال های اخیر به دلایل متعدد، مداخله و پیشگیری پلیسی اهمیت فراوان تری پیدا کرده و با بهره گیری از تجربیات متعدد بین المللی و همچنین سرمایه فرهنگی و تاریخی کشورمان راهبردهای معینی را جهت پیشگیری از جرم و ناامنی و در نتیجه تامین امنیت اتخاذ نموده است. در این مقاله با یک تحقیق کتابخانه ای و با استفاده از منابع، کتب و مقالات، نقش پلیس را در پیشگیری از جرایم علیه اموال (سرقت، کلاه برداری، خیانت در امانت) مورد بررسی قرارگرفته است، در نتیجه اینکه پلیس در پیشگیری و مهار برخی از این جرایم سیاست دوگانه (وضعی، اجتماعی) اتخاذ می نماید.

Keywords:

پلیس , پیشگیری , پیشگیری وضعی , پیشگیری اجتماعی , جرایم علیه اموال , مال , جرم