مسعود یزدان پناه - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
کبری توکلی - کارشناس ارشد سازمان جهاد کشاورزی بوشهر
افشین مرزبان - استادیار گروه مکانیزاسیون دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

استفاده از سموم شیمیایی موجب افزایش تولید محصولات کشاورزی و بهره وری در بخش کشاورزی شده است. با این حال، اثرات منفی حاصل از کاربرد بیش از حد آن ها نیز افزایش یافته است. بعضی از این اثرات منفی و جانبی شامل آسیب به زمین های کشاورزی، شیلات، گیاهان و حیوانات می باشند. به علاوه، افزایش مرگ و میر انسان ها به علت استفاده نا امن از این مواد شیمیایی، یکی از شایع ترین و جدی ترین خطرات شغلی است که کشاورزان و کارگران کشاورزی در کشورهای در حال توسعه با آن مواجه هستند. بنابراین، هدف این مقاله بررسی نیت کشاورزان در خصوص استفاده ایمن از سموم شیمیایی می باشد. برای دستیابی به این هدف، این مطالعه با استفاده از مدل اعتقادات سلامت برای پیش بینی نیت کشاورزان در خصوص استفاده ایمن از سموم شیمیایی و تعیین عوامل موثر بر آن در شهرستان دیر در استان بوشهر به اجرا در آمده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی سهمیه ای چند مرحله ای ۱۵۰ نفر از کشاورزان شهرستان دیر انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد، مدل انتخابی برای پیش بینی نیت مناسب است. همچنین تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد، تشویق به عمل، شدت خطر درک شده و خود کارآمدی می توانند ۳۸/۵ درصد از واریانس را در نیت استفاده ایمن از سموم شیمیایی تبیین نمایند. بنابراین، آن دسته از کشاورزان که راهنمای عمل بیشتر، شدت درک خطر بیشتر و احساس خودکارآمدی بیشتری داشته اند، نیت بیشتری برای استفاده امن از سموم شیمیایی داشته اند.

سموم شیمیایی, نیت کشاورزان, مدل اعتقادات سلامت, استان بوشهر