محمد فتحی نیا - دکتری علوم ارتباطات اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

یکی از الگوهای رمزگذاری پیام در سریال های صداوسیما، گنجاندن رمزگان مرجح سریال در قالب گفت وگوها و رفتار یک شخصیت «کاملا سفید و مثبت» است. بررسی محتوای پربیننده ­ترین سریال های صداوسیما در ۱۵ سال اخیر، رواج این الگو را در سریال ­های صداوسیما نشان می ­دهد. مقاله حاضر که برگرفته از پژوهش­ های نگارنده در حوزه مصرف سریال­ های پربیننده صداوسیماست، بر نحوه مواجهه مخاطبان با این الگو و شخصیت ­ها و نیز نحوه رمزگشایی آنان از این شیوه مرجح کردن رمزگان، تمرکز کرده است. یافته­ های ارائه شده، از مصاحبه ­های نیمه ­ساختاریافته فردی و گروهی با ۷۴ نفر از مخاطبان سریال ­های پربیننده صداوسیما استخراج شده و اظهارات آنان را در خصوص شخصیت های سفید و مثبت سریال­ها و الگوی ذکر شده، در قالب بازخوردهای هیجانی و شناختی صورت بندی و ارائه کرده است. یافته ­ها، حاکی از آن است که بازخوردهای مشارکت کنندگان، عمدتا در حوزه بازخوردهای هیجانی و شناختی منفی قرار می گیرند. بر اساس یافته ­ها و در توافق با دیدگاه­ های شناختی در خصوص هیجانات، مواجه مخاطبان با متون و سریال های تلویزیونی بسیار پیچیده­ تر از آن است که با گنجاندن پیام سریال در گفتار و رفتار «شخصیت­ های کاملا سفید و مثبت» و ارائه پیام مستقیم، بتوان مخاطب را تحت تاثیر قرار داد. 

سریال­ های تلویزیونی, مخاطب, بازخورد هیجانی و شناختی, رمزگذاری/ رمزگشایی