ازیتا رجبی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز
نوبخت سبحانی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران

برای توسعه پایدار منطقه ای، فرمول واحدی برای تمام کشورها به­دست نیامده است و در هر کشور باید با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و شرایط اکولوژیکی، معیارهای خاص توسعه پایدار را شناسایی کرد. شناخت مولفه ها، شاخص ها و نماگرهای برخورداری، در گرو شناخت هرچه بهتر شاخص های توسعه است؛ زیرا شاخص ها نه تنها ابزاری برای اندازه گیری هستند، بلکه راهنمایی برای چگونگی درک مفهوم توسعه پایدار نیز قلمداد می شوند و انتخاب و تعیین دقیق آن ها در امر توسعه و محرومیت و اینکه آیا وضعیت توسعه یافتگی پایدار یا ناپایدار است، یکی از مراحل اساسی در برنامه ریزی توسعه شهری است؛ بنابراین، شاخص­ها یکی از اجزای ضروری برای ارزیابی کلی میزان پیشرفت به سوی توسعه پایدار به­شمار می­روند. پژوهش حاضر، با استفاده از ۳۲ شاخص، توسعه پایدار را در میان کشورهای آسیایی تحلیل می­کند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است و در آن، از تکنیک چندمعیاره (تاپسیس) برای سطح بندی کشورهای آسیایی مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج به­کارگیری تکنیک تاپسیس نشان می­دهد در بین سال های ۱۳۸۵، ۱۳۸۷، ۱۳۸۹ و ۱۳۹۱ کشورهای نپال، کامبوج و بوتان در رتبه های نخست قرار دارند و در همین سال ها، کشورهایی مانند ترکمنستان، عراق، فلسطین اشغالی، اردن و سوریه، ناپایدار به­شمار می­روند. در حالت کلی طی سال­های مورد ارزیابی برخورداری کشورها از لحاظ شاخص های مورد سنجش محسوس بوده و تغییر خاصی در آن ها از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱صورت نگرفته است و بیانگر ناپداری نسبتا بالای کشورها از بعد شاخص پایداری می­باشد.

آسیا, توسعه, توسعه پایدار, شاخص