رسول دانشفراز - استاد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه
امیر قادری - دانش آموخته دکتری عمران آب و سازه های هیدرولیکی، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
علیرضا باقری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

در تحقیق حاضر با استفاده از مدل های آزمایشگاهی، به بررسی تاثیر مشخصات هندسی بلوک های روی شوت در میزان هوادهی و استهلاک انرژی جریان پرداخته شد. بدین منظور، آزمایش ها بر روی یک شوت و با پنج شکل هندسی مختلف از بلوک ها و در چهار فواصل طولی و عرضی مختلف نسبت به هم در شرایط هیدرولیکی مختلف انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که ایجاد بلوک بر روی شوت باعث ایجاد سطح مقاومتی در برابر جریان شده و با افزایش آشفتگی باعث انتقال نقطه شروع هوادهی به بالادست شوت و افزایش نرخ استهلاک انرژی نسبت به شوت بدون مانع می شود. بطور متوسط ایجاد یلوک بر روی شوت باعث افزایش ۵/۸ برابر طول اختلاط آب و هوا و افزایش ۲۱ تا ۶۱ درصدی در میزان نرخ استهلاک انرژی در مقایسه با شوت بدون مانع می گردد. در تمامی مدل ها میزان استهلاک انرژی در دبی های کم، بیشتر بوده و با افزایش دبی، میزان استهلاک انرژی کاهش می یابد. با افزایش فاصله طولی و عرضی بین بلوک بر روی شوت، میزان استهلاک انرژی در تمامی مدل ها کاهش یافت. بطوریکه در مدل M۲ به عنوان مدل برتر، افزایش فاصله طولی و عرضی بین بلوک ها به ترتیب باعث کاهش ۳/۱ و ۴/۵۷ درصد در میزان نرخ استهلاک انرژی می گردد. تاثیر فاصله طولی در میزان اختلاط آب و هوا و نرخ استهلاک انرژی جریان عبوری از شوت مانع دار بیشتر از فاصله عرضی آن می باشد.

شوت مانع دار, استهلاک انرژی, نقطه شروع هوادهی, فاصله بین بلوک ها, مدل آزمایشگاهی