فرهاد صالحی - گروه مهندسی عمران آب، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
محسن نجارچی - ۲- دانشیار، گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
محمد مهدی نجفی زاده - استاد، دکترای مهندسی مکانیک، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
محمد میرحسینی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی اراک

نظر به اینکه مدیریت بهینه مخازن و سرریزها در زمان وقوع سیلاب به عنوان یک روش غیرسازه ای برای حفظ منابع آب، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، به همین منظور در این تحقیق ابتدا یک فرمان بهره برداری چند مرحله ای برای بهره برداری از دریچه های سرریز در سدها تحت دو رویکرد مختلف شبیه سازی شده اند. از ویژگی های مثبت مدل ها عدم نیاز به پیش بینی کامل هیدروگراف سیل است. این ویژگی دامنه کاربری مدل های پیشنهادی را بسیار وسیع و عملیاتی می کند. سپس بهینه سازی ترازهای بحرانی و میزان بازشدگی دریچه ها تحت هر دو رویکرد با استفاده از الگوریتم ژنتیک انجام شده است. جهت صحت عملکرد مدل های بهینه پیشنهادی و مقایسه آنها با یکدیگر، مطالعه موردی سد مخزنی کرخه در دنیای واقعی به کار گرفته شد. نتایج حاصله نشان داد نه تنها هر دو مدل جواب های بهتری نسبت به مدل های بهره برداری پیشین ارائه می دهند؛ بلکه در رویکرد دوم، پیک سیلاب خروجی دارای درجه فروکش بیشتری نسبت به رویکرد اول می باشد و علاوه بر این، امکان ذخیره بیشتری از حجم سیلاب ورودی به مخزن و کاهش بیشتر خسارات سیلاب در پایین دست سد توسط هر دو رویکرد فراهم می شود.

مدیریت بهینه مخازن, سیلاب, شبیه سازی, بهینه سازی, الگوریتم ژنتیک