پروانه دودمان - Department of Humanities, Payame Noor University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: خانواده دارای کارکردهای مهمی، ازجمله بازتولید نیروی انسانی، تامین نیازهای عاطفی، سلامت روانی، ارتﻘای ظرفیت تحمل و مدارا، نﻘش سازنده در تامین یک پارچگی اجتماعی از طریق جامعه پذیری، تربیت فرزندان، ارایه الگوها و هنجارهای اخلاقی و رفتاری می باشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر شیوه های فرزندپروری بر مسئولیت پذیری دانش آموزان دبیرستان های شهرستان مهر صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی (از نوع همبستگی) بر روی ۲۰۰ نفر از دانش آموزان دبیرستان های شهر ستان مهر (۱۰۰دختر و ۱۰۰ پسر) در سال تحصیلی ۱۳۹۵-۱۳۹۴انجام شد. دانش آموزان به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش مسئولیت پذیری از مقیاس مسئولیت پذیریHarrison-Goff  و برای سنجش شیوه های فرزندپروری از مقیاس Baumrind (سال ۱۹۷۳) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه سنجش مسئولیت پذیری در مقیاس کلی، ۷۶/۰ و فرزندپروری Baumrind در مقیاس کلی، ۹۰/۰ به دست آمد و روایی محتوایی پرسشنامه ها مورد تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار استنباطی همبستگی، رگرسیون چندگانه به روش همزمان و تی مستقل تحلیل شدند. یافته ها: شیوه های فرزندپروری والدین قادر به پیش بینی مسئولیت پذیری فرزندان بود، همچنین نتایج رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد از بین سه شیوه فرزندپروری؛ شیوه های اقتدار منطقی و استبدادی والدین قادر به پیش بینی مسئولیت پذیری فرزندان است و شیوه آزادگذاری والدین در پیش بینی مسئولیت پذیری فرزندان، قدرت پیش بینی کنندگی بسیار کمی دارد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد شیوه های فرزندپروری والدین بر مسئولیت پذیری دانش آموزان دبیرستانی می تواند اثربخش باشد و از بین سه شیوه فرزند پروری؛ شیوه اقتدار منطقی والدین تاثیر مثبت بیشتری بر مسئولیت پذیری فرزندان دارد و درمقابل، شیوه استبدادی والدین، تاثیر منفی بر میزان مسئولیت پذیری فرزندان می گذارد.  

Psychology, Family, Communication-psychology, Social accountability., روانشناسی, خانواده, ارتباط - روانشناسی, مسئولیت پذیری اجتماعی.